รายได้ต่อหัวของคนไทยในปี 2568 คาดว่าจะลดลงจากปีก่อนๆ ลงมาอยู่ที่ 269,577 บาท/คน/ปี แต่ภาพรวมภาระหนี้คนไทยกลับสวนทางมากขึ้น หนี้รวมคนไทยอยู่ประมาณ 16.2 ล้านล้านบาทเกือบจะเทียบเท่าจีดีพีของประเทศในปี 2567 ที่ผ่านมา ส่วนใหญ่จะเป็นหนี้บ้าน 37.9% รองลงมา คือ หนี้ส่วนบุคคล 19.4% และหนี้รถ 17.4% ยังมีตัวเลขที่น่าตกใจเกี่ยวกับวิกฤติยุคนี้อีกเช่น

และยิ่งคนที่ทำงานมานานหลายปี สภาพตอนนี้คือเหมือนทำไปใช้ไป ลำพังแค่รายจ่ายก็มากพอ ไม่ต้องพูดถึงเรื่องเงินเก็บ ตัวเลขที่น่าตกใจอีกอย่างคือ 30% ของคนไทยไม่มีเงินเก็บ และ 60% มีเงินเก็บจากการทำงานไม่ถึง 200,000 บาท 
 

 

สมมุติว่าถ้าเราเลิกทำงานก็ควรมีเงินใช้มากพอ โดยคำนวณง่ายๆ โดยนำ ค่าใช้จ่ายต่อเดือน X 12 เดือน X จำนวนปีที่คาดว่าจะมีชีวิตอยู่หลังเกษียณ เช่น หากประเมินว่าหลังเกษียณจะใช้จ่ายเดือนละ 20,000 บาท และคาดว่าจะมีชีวิตอยู่จนอายุ 90 ปี จำนวนเงินที่ต้องมี ณ วันเกษียณ = 20,000 บาท x 12 เดือน x 30 ปี = 7.2 ล้านบาท

 

เมื่อเห็นตัวเลขแบบนี้ก็ยิ่งแน่ใจว่าวิกฤติค่าครองชีพแพง ค่าแรงถูก แบบนี้การหาเงินล้านที่มาจากการทำงานอย่างเดียวน่าจะไม่พอ ต้องมีรายได้เสริมควบคู่กับการวางแผนการเงินที่มีประสิทธิภาพ 

 

หนึ่งในทฤษฏีที่นำมาใช้ได้คือ “Jar of Life” หรือทฤษฏีกระปุกทรายโดยเลือกให้ความสำคัญกับสิ่งที่จำเป็นก่อนและค่อยๆ แบ่งเงินเก็บในสิ่งที่สำคัญรองลงมา เป้าหมายของทฤษฏี Jar of Life ก็เพื่อให้มีอิสรภาพทางการเงิน แต่ก็จำเป็นต้องใช้วินัยในการเก็บออมอย่างเคร่งครัด
 

 

อธิบายง่ายๆ คือให้แบ่งสัดส่วนการออมเงิน จัดการอย่างเหมาะสม เช่น ทุกรายรับเข้ามา มีการแบ่งเงินออม 20% โดยเงินออม 20% นั้น แบ่งไปอยู่ในเป้าหมายหลักก่อน แล้วแบ่งไปในบัญชีต่าง ๆ เช่นถ้าเรามีเงินเดือนเข้ามา 50,000 บาท เราแบ่งเงินออม 20% อีก 80% ไว้เป็นค่าใช้จ่ายต่าง ๆ โดย 20% หรือ 10,000 บาท อาจแบ่งเป็น

เป็นกรณีตัวอย่างที่ทำให้เห็นภาพของ Jar of Life ได้มากขึ้น นับเฉพาะเงินเกษียณ 1 ปีจะมีเงิน 36,000 บาท ถ้าทำงาน 30 ปี จะมีเงิน 1.08 ล้านบาท นั่นยังไม่รวมกับเงินอื่นๆ ที่เราเก็บไว้ หรือในกรณีที่เรามีรายได้มากขึ้น ก็สามารถเพิ่มสัดส่วนการเก็บออมได้มากขึ้นด้วย 
 

 

อีกหนึ่งวิธีที่น่าสนใจคือการกำหนดแบบขั้นบันไดว่าแต่ละช่วงอายุเราควรมีเงินเก็บเท่าไหร่ ซึ่งจะทำให้เราสามารถเช็คสถานะการเงินของเราและคำนวณความมั่นคงชีวิตในระยะยาวได้ แต่ลำพังแค่การเก็บออมเงินอย่างเดียวไปถึงเป้าหมายไม่ได้จำเป็นต้องใช้วิธีการออมในรูปแบบอื่นที่อาจให้ผลตอบแทนได้มากขึ้น เช่นกองทุนรวม เป็นต้น 

 

การออมด้วยการลงทุน มีหลักสำคัญคือต้องทำอย่างมีวินัยเคร่งครัดและยิ่งทำเร็วยิ่งได้เปรียบ เช่นถ้าเก็บเงินเดือนละ 10,000 บาท จะใช้เวลา 1,200 เดือน หรือ 100 ปี ถึงจะมีเงิน 12,000,000 บาท แต่ถ้าลงทุนเดือนละ 10,000 บาท แล้วได้ผลตอบแทนเฉลี่ย 8% ต่อปี เราจะมีเงิน 12,000,000 บาท ภายใน 331 เดือน หรือประมาณ 28 ปี 

 

ในยุคที่เราอยู่ท่ามกลางปัจจัยเสี่ยงรอบด้าน จะรอความช่วยเหลือจากใครก็คงจะยากเต็มที่ การเป็นที่พึ่งแห่งตนเองจึงสำคัญ แม้ทุกวันนี้เราจะเผชิญค่าใช้จ่ายหนักๆ รอบด้าน จนอาจจะไม่มีเงินเหลือให้ทำอะไร แต่ถ้าเราลองปรับวิธีคิดและนำเอาแผนการเงินมาใช้ จะได้มีหลักประกันในอนาคตว่าอยากน้อยก็ยังมีเงินสำรองให้ใช้ไม่ต้องลำบากมากในบั้นปลายของชีวิต

นักเขียน

คุณรัตนชัย ม่วงงาม (เปี๊ยก)