รวม 10 วิธีปราบกลโกงลูกจ้าง! เจ้าของร้าน! ต้องรู้
 

คนเรารู้หน้าไม่รู้ใจ! แม้แต่ญาติพี่น้องกันยังโกงกันได้ นับประสาอะไรกับคนที่เราจ้างมา หวังจะให้มาช่วยทำงาน แต่บางทีก็เป็นหอกข้างแคร่ ทำงานเหมือนจะดีแต่แอบโกงเราแบบไม่รู้ตัว โดยเฉพาะคนที่เปิดร้านค้า ร้านอาหาร บางคนลงทุนแบบแฟรนไชส์แต่ไม่ได้ลงมาดูแลเอง จ้างคนมาช่วยขาย วางระบบทุกอย่างไว้พร้อม แต่ก็ยังถูกโกง เป็นเพราะอะไร? และจะแก้ปัญหาเรื่องนี้ยังไงได้บ้าง?

 

ทำไม “ลูกน้อง” ต้องโกง?
 

สาเหตุหลักที่ต้องโกงคือ “เงินไม่พอใช้” บางทีค่าจ้างรายวัน 300 – 500 ใช่ว่าจะพอใช้กันทุกคน หรือจ้างรายเดือนใช้เวลาตั้ง 30 วันกว่าจะได้เงิน เมื่อหน้ามืดตามัว เห็นเงินจากการขาย ก็เกิดความโลภ ทีแรกก็คิดว่าเอาไปก่อนเดี๋ยวค่อยมาโป๊ะคืนเจ้าของไม่รู้หรอก เมื่อมีครั้งที่ 1 ก็ต้องมีครั้งที่ 2 ครั้งแรกๆ อาจไม่อยากโกงแต่อ้างความจำเป็น แต่พอนานๆ เข้ากลายเป็นนิสัย ยิ่งเจ้าของร้านจับไม่ได้ไล่ไม่ทัน ก็ยิ่งได้ใจ กว่าจะเจ้าของร้านจะรู้ตัวบางทีก็เสียเงินไปไม่ใช่น้อย

แน่นอนว่าไม่มีทางไหนที่จะสามารถป้องกันการทุจริตได้ 100% แต่มีวิธีป้องกันก็ยังดีกว่าไม่มีอะไรเลย อย่างน้อยก็ผ่อนหนักให้เป็นเบา เมื่อมีวิธีปราบโกงที่รัดกุมอาจทำให้ถูกโกงได้ยากขึ้น คนอยากโกงบางทีก็ถอนใจไม่อยากโกงแล้วก็เป็นได้

 

สารพัดกลโกงจากลูกจ้างในร้านค้า ร้านอาหาร ร้านแฟรนไชส์ที่เห็นส่วนใหญ่ก็เช่น 

เมื่อเจ้าของร้านต้องเจอสารพัดรูปแบบการโกง แบบนี้จะมีวิธีอะไรที่ใช้ในการ “ปราบโกง” ได้บ้าง

 

1. ติดตั้งกล้องวงจรปิด
 

วิธีเบื้องต้นที่เชื่อว่าแทบทุกร้านก็ทำ แต่บางทีก็แก้ปัญหาได้ไม่เต็มร้อย บางครั้งกล้องที่ติดอยู่ในมุมอับ ซึ่งลูกจ้างรู้ที่ทำงานมานานจะรู้มุมกล้องพวกนี้อย่างดี ทางที่ดีเจ้าของร้านต้องหาวิธีติดกล้องแบบที่คนอื่นไม่รู้นอกจากตัวเราเอง อาจจะจับคนโกงได้ง่ายขึ้น

2.ใช้ระบบ POS ในร้าน

 

อีกวิธียอดฮิตที่แทบทุกร้านก็ใช้กันคือระบบ POS ถือเป็นระบบบริหารจัดการเงินเข้าเงินออกที่ดีที่สุด และ POS บางระบบมีการเก็บข้อมูลบน Cloud ที่ให้เจ้าของร้านเรียกดูข้อมูลย้อนหลังได้ตลอดเวลาทั้งข้อมูลการขาย (Sales) ยอดเฉลี่ยต่อหัว (Check average) ทำให้เวลาเกิดเหตุการณ์ผิดปกติอะไร ร้านจะสามารถย้อนกลับไปดูข้อมูลได้

 

สิ่งที่คนโกงต้องการคือ “เงิน” ดังนั้นวิธีป้องกันที่ดีคือ “ลดการรับเงินลูกค้าด้วยเงินสด” แต่วิธีนี้ค่อนข้างยุ่งยากกับลูกค้าทำให้อาจไม่เป็นที่แพร่หลายและอาจไม่เหมาะกับทุกร้านค้าที่จะนำมาใช้ ถึงแม้ปัจจุบันจะมีวิธีการจ่ายเงินออนไลน์หลายแบบทั้ง QR Payment, LINEPay , หรือการโอนเงินเข้าบัญชีเจ้าของร้าน เป็นต้น

4.สลับตำแหน่งการทำงานหรือสาขา

 

วิธีนี้ใช้ได้กับร้านที่มีขนาดใหญ่ มีหลายตำแหน่ง หรือมีหลายสาขา การสลับตำแหน่งการทำงานนอกจากจะช่วยให้ลดโอกาสการทุจริตแล้ว ยังช่วยให้พนักงานเจอสภาพแวดล้อมใหม่ๆไม่จำเจ และยังช่วยให้พนักงานได้เรียนรู้งานในตำแหน่งอื่นๆได้ด้วย

5.สร้างแรงจูงใจในการทำงานที่ดี

 

สาเหตุที่ต้องโกงเพราะลูกจ้างรู้สึกว่าไม่รู้จะทำงานไปทำไม ทำไปเงินก็ไม่พอใช้ ดังนั้นวิธีการสร้างแรงจูงใจที่ดีจะช่วยลดความคิดด้านลบของลูกจ้าง ยิ่งการสร้างแรงจูงใจดีลูกจ้างยิ่งอยากทำงาน เช่นการให้รางวัล , การให้ค่าคอมมิชชั่น , การดูแลและสวัสดิการที่ดี เป็นต้น

6.มีช่องทางรับแจ้งโกง
 

เจ้าของร้านมีคนเดียว แต่ลูกน้องมีหลายคน วิธีสอดส่องที่ดีสุดคือให้ลูกจ้างสอดส่องกันเอง อาจเปิดช่องทางรับแจ้งการโกงเมื่อเห็นคนทุจริต แต่วิธีนี้เจ้าของร้านก็ต้องมีเหตุผลต้องมีหลักฐานก่อนตัดสินใจว่าใครผิดใครถูก เพราะบางทีอาจมีการกลั่นแกล้งกันได้

7.สร้างระบบไอทีช่วยป้องกันการโกง
 

ข้อดีของยุคนี้คืออยู่ในยุคดิจิทัล มีเทคโนโลยีหลากหลายที่สามารถเลือกใช้ป้องกันคนโกง เช่น การสร้างระบบลิงค์ข้อมูลทุกอย่างเข้าสู่คอมพิวเตอร์ส่วนตัวเจ้าของร้าน , ระบบการป้องกันการโอนเงินไปยังบัญชีต่างๆ แม้จะไม่สามารถป้องกันได้เต็มร้อยแต่ก็ทำให้โกงได้ยากขึ้น

8.แจ้งลูกจ้างทุกคนก่อนปฏิบัติงานว่า “การโกง” มีโทษอย่างไร

 

เป็นการตัดไม้ข่มนามให้ลูกจ้างรับทราบว่า “การโกง” มีโทษทางกฏหมายอย่างไร โดยพระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ.2541 มาตรา 119 ระบุว่า นายจ้างไม่ต้องจ่ายค่าชดเชยแก่ลูกจ้างซึ่งเลิกจ้างในกรณีทุจริตต่อหน้าที่หรือจงใจทำให้นายจ้างเสียหาย และมีโทษจำคุกตามคำพิพากษา เป็นต้น

9.เช็คยอดขายและสต็อกสินค้าอยู่เสมอ
 

อย่าไว้ใจลูกจ้างมากเกินไปแม้จะสนิทหรือรู้จักกันมากแค่ไหนก็ตาม และถึงแม้เราจะไม่มีเวลาเข้าร้าน แต่ก็ควรเช็คยอดขายและสต็อดสินค้าเสมอ เพราะนี่คือธุรกิจของเรา ควรทำทุกสัปดาห์ เพื่อดูข้อมูลทุกอย่างให้ตรงกัน และการที่เราใสใจตรวจสอบบ่อยๆ ทำให้ลูกจ้างรู้ว่าเรานั้นเอาใจใส่ธุรกิจมากแค่ไหน

10.ให้สิทธิ์ในการคุมเครื่องเก็บเงินชัดเจน
 

เป็นวิธีที่ 7-Eleven ใช้แล้วได้ผลมาก เหมาะกับร้านขนาดใหญ่ที่มีพนักงานหลายคน แต่ถ้าใครเข้าประจำเครื่องเก็บเงินก็ต้องให้สิทธิ์คนนั้นใช้เครื่องในระยะเวลาที่กำหนด หมายความว่าระหว่างที่พนักงานคนนี้ควบคุมเครื่องเก็บเงินพนักงานคนอื่นไม่มีสิทธิ์มาใช้เครื่องนี้ และเมื่อหมดเวลาคุมเครื่อง ต้องมีผู้จัดการมาเช็คยอดเงินในระบบก่อนที่จะส่งต่อสิทธิ์ในการใช้เครื่องคิดเงินให้พนักงานที่เปลี่ยนเวรเข้ามา

 

วิธีทั้งหลายเหล่านี้น่าจะป้องกันการโกงของลูกจ้างได้ในระดับหนึ่ง ถึงแม้ป้องกันไม่ได้ 100% แต่อย่างน้อยก็โกงได้ยากขึ้น แต่ถ้าร้านไหน หรือใครมีเทคนิคในการป้องกันที่ดีกว่าอยากให้ลองมาแชร์ความคิดกัน เพื่อประโยชน์ในการเปิดร้านที่ไม่ต้องมาห่วงเรื่องการโกงอีกต่อไป

 

 

นักเขียน

คุณรัตนชัย ม่วงงาม (เปี๊ยก)