ปัจจุบันการประกอบธุรกิจแฟรนไชส์ ได้รับความสนใจอย่างมากในหมู่ประชาชน เพราะเป็นทางลัดในการประกอบธุรกิจ โดยผู้เป็นเจ้าของธุรกิจก็ประสงค์จะขยายธุรกิจของตนออกไป ซึ่งหมายถึงได้รับเงินค่าตอบแทนมากขึ้น ส่วนผู้เข้าร่วมประกอบธุรกิจก็คาดหวัง ส่วนแบ่งการตลาดจากเจ้าของธุรกิจ และผลกำไรที่ควรได้รับกลับคืนมาในการเข้าร่วมธุรกิจดังกล่าว 

 

อย่างไรก็ตาม สิ่งหนึ่งที่สำคัญในการทำธุรกิจแฟรนไชส์ ก็คือ สัญลักษณ์หรือเครื่องหมายการค้าหรือเครื่องหมายบริการของเจ้าของธุรกิจ ซึ่งเมื่อให้สัญญาแฟรนไชส์แก่ผู้ใดแล้ว สัญลักษณ์หรือเครื่องหมายการค้าหรือเครื่องหมายบริการของเจ้าของแฟรนไชส์ ที่จะต้องใช้ควบคู่ไปกับการดำเนินธุรกิจของผู้รับแฟรนไชส์ด้วย พร้อมกับการผลิตสินค้าที่มีคุณภาพดี หรือมาตรฐานที่ดีของการให้บริการที่จะต้องควบคู่ไปพร้อมกับการดำเนินธุรกิจดังกล่าวนั้นด้วย

ภาพจาก bit.ly/2lNNOa4

แต่ก่อนที่จะไปรู้ว่า การจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าและบริการในธุรกิจแฟรนไชส์ มีประโยชส์อย่างไรบ้าง ทำไมต้องจด วันนี้ www.ThaiFranchiseCenter.com มีข้อมูลรูปแบบโลโก้และชื่อธุรกิจแฟรนไชส์ ที่ไม่สามารถจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าได้

 

 

ภาพจาก facebook.com/Fivestarbusiness

เป็นวิธีการป้องกันแนวความคิดดีๆ ไปตกอยู่ในมือคนอื่น เพราะในกรณีที่ธุรกิจมีแนวความคิดที่สุดยอด แต่อาจจะถูกคนอื่นที่มีความคิดคล้ายกัน จดทะเบียนไปเสียก่อน สิ่งนี้จะทำให้เราเสียโอกาสการทำธุรกิจไปเสียก่อน 

 

หรือในกรณีที่เราไม่ได้จดทะเบียนเครื่องหมายการค้าไว้ แต่ถ้ามีคนคัดลอกหรือทำของ Copy กับสินค้าของเราวางขาย แย่งกับเรา สิ่งเหล่านี้สร้างความเสียหายได้เช่นกัน 

 

ดังนั้น ถ้าเรามั่นใจในความคิดของตัวเองในการเป็นเจ้าแรกด้านการตลาด ถ้าเราจะจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าจะเป็นการป้องกัน ปกป้องสินค้าและบริการของเรา เป็นการชิงความได้เปรียบในเชิงพาณิชย์ และเป็นวิธีที่ดีในการรักษาความปลอดภัย และรักษาส่วนแบ่งของตลาดไว้กับตัวเอง หากต้องเจอกับคู่แข่งลอกเลียนแบบ

 

ภาพจาก facebook.com/ufofishball

การจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าและบริการในธุรกิจแฟรนไชส์ ถือเป็นการยืนยันสิทธิ์ความเป็นเจ้าของตามกฎหมาย ให้กับธุรกิจ สินค้าหรือบริการ ภายในประเทศนั้นๆ ถือเป็นการห้ามปรามผู้อื่นไม่ให้มาใช้ชื่อเดียวกับเรา หรือคล้ายกันกับสินค้าหรือบริการที่ใช้เครื่องหมายการค้าที่ขายดี ที่จะนำไปสู่การประสบความสำเร็จ 

 

แต่ว่าการจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า ไม่ได้รวมไปถึงการจดโดเมนหรือจดทะเบียนบริษัท ดังนั้น ชื่อที่เรานำมาใช้นั้นจะถูกคุ้มครองตามกฎหมาย และเราจะมีสิทธิ์ในการใช้แบรนสินค้าได้เฉพาะในพื้นที่ หรือประเทศที่คุณจดทะเบียนไว้เท่านั้น

 

ภาพจาก facebook.com/crepesaday

 

เป็นการป้องกันไม่ให้สินค้าของเราถูกละเมิด และเราก็มีสิทธิ์ในการเรียกร้องสิทธิ์ หากมีคนละเมิด ซึ่งเป็นการสื่อสารถึงคนทั่วไปได้ดีว่า เราเป็นเจ้าของสิทธิ์ตามกฎหมาย และสามารถใช้การคุ้มครองตามกฎหมายได้นานถึง 10 ปีต่อการจดทะเบียน 1 ครั้ง เมื่อหมดอายุเราก็สามารถจดทะเบียนต่อได้ไม่จำกัด

 

ขณะเดียวกัน หากเครื่องหมายการค้าของเราได้จดทะเบียนแล้ว ก็จะทำให้ความเสี่ยงที่จะใช้ชื่อซ้ำกับคนอื่นลดลงไปด้วย เพราะถ้าหากคิดขยายธุรกิจให้ใหญ่โต โดยไม่ได้ตรวจสอบเครื่องหมายการค้า เราก็มีความเสี่ยงสูงด้วยเช่นกัน เพราะถ้าหากเราบังเอิญไปใช้เครื่องหมายการค้าซ้ำกับคนอื่น เมื่อถูกฟ้องร้องก็จะถูกระงับ หรือยับยั้งการใช้แบรนด์หรือชื่อนั้นๆ

 

ภาพจาก facebook.com/ShabuIndy

เป้าหมายหลักของเครื่องหมายการค้าและบริการ คือ การแสดงที่มาของผลิตภัณฑ์หรือบริการของแต่ละแบรนด์ จึงถือเป็นสัญลักษณ์การกำเนิดและคุณภาพของผลิตภัณฑ์นั้นๆ ในระยะสั้นหรือเริ่มแรก 

 

ผู้บริโภคจะรับรู้ว่ามันถูกผลิตมาจากใคร บริษัทอะไร ซึ่งจะทำให้ธุรกิจแตกต่างจากคนอื่นๆ หรือคู่แข่งในภาคธุรกิจเดียวกัน แบรนด์ที่เราใช้ควรจะเป็นชื่อที่น่าจดจำ และเป็นเอกลักษณ์ ที่บ่งบอกถึงความเป็นสินค้าของแต่ละบุคคลด้วย 

 

ภาพจาก facebook.com/maruwaffle

เมื่อจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าและบริการแล้ว ผู้ประกอบการจะมีสิทธิ์แต่เพียงผู้เดียวในเครื่องหมายและชื่อแบรนด์นั้นๆ พูดง่ายๆ คือ เราสามารถเอาผิดคนที่ลอกเลียนแบบเราได้ตามกฎหมาย ยิ่งใครที่ทำธุรกิจแฟรนไชส์ด้วยแล้ว เราก็มีสิทธิ์ในการโอนหรืออนุญาตให้ผู้ซื้อแฟรนไชส์ใช้ชื่อและโลโก้ในการประกอบธุรกิจได้ โดยที่เครื่องหมายการค้านั้นๆ ยังเป็นสิทธิ์ของเราอยู่ 

 

แต่ในธุรกิจแฟรนไชส์นั้น นอกจากเจ้าของแฟรนไชส์จะต้องจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าและบริการแล้ว ยังจะต้องจดทะเบียนสัญญาอนุญาตให้ใช้เครื่องหมายการค้าและบริการด้วย เพื่อให้ผู้ซื้อแฟรนไชส์สามารถใช้สินค้าและบริการจากเราได้ 

 

ได้เห็นยังว่า ทำไมเราต้องจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าและบริการ ยิ่งถ้าเราต้องการสร้างธุรกิจให้ใหญ่โต หรือสร้างธุรกิจสู่แฟรนไชส์ หากเราไม่ได้จดทะเบียนเครื่องหมายการค้าฯ ย่อมไม่ได้รับสิทธิ์ทางกฎหมายคุ้มครองสินค้าและการบริการของเรา

 

หากมีคนนำเอาโลโก้และชื่อแบรนด์ของเราไปใช้ ไม่ว่าจะเป็นการแอบอ้างแบบเสียหาย หรือนำสินค้าไปขาย เราก็ไม่มีสิทธิ์ที่จะฟ้องร้องเรียกค่าเสียหายได้ อาจจะทำให้แบรนด์สินค้าของเราเสื่อมเสียชื่อเสียง หรือเสียหาย จนไม่สามารถทำธุรกิจต่อได้

 

ดังนั้น หากคิดทำธุรกิจแฟรนไชส์ เราต้องจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าและบริการไว้ก่อน เพื่อป้องกันแฟรนไชส์ซีนำเครื่องหมายการค้าไปแอบอ้างและก่อความเสียหายต่างๆ หรือป้องกันการไปแย่งชิงจดทะเบียนก่อนเรา หากคนอื่นเห็นว่าแบรนด์สินค้าของเราขายได้ และเราควรจดเครื่องหมายการค้าที่ถูกต้อง เพื่อสามารถเรียกใช้สิทธิได้ตามกฎหมายอย่างเต็มที่

 

คุณผู้อ่านสามารถติดตามข่าวสาร ทุกความเคลื่อนไหวธุรกิจแฟรนไชส์และ SMEs รวดเร็ว รอบด้าน
 

 

นักเขียน

คุณมนตรี ศรีวงษ์ (อ๊อฟ)