ช่วงเวลาที่ผ่านมาแนวคิดการดำเนินธุรกิจสมัยใหม่ ที่เราเรียกว่า “แฟรนไชส์” ได้แพร่กระจายเข้ามาสู่ประเทศไทยอย่างเร็ว จากการค้าขายแบบขยายสาขาบริษัทแม่ เพื่อหากำไรโดยตรง ก็กลายมาเป็นการหารายได้จากค่าสิทธิในการขายแบบแฟรนไชส์ จึงส่งผลให้คนที่พอมีเงินทุนอยู่บ้าง แต่ไม่มีความรู้ในการทำธุรกิจ เปลี่ยนอาชีพมาเป็นเจ้าของกิจการ ด้วยการซื้อแฟรนไชส์

 

ขณะที่เจ้าของธุรกิจในบ้านเมืองไทย มองภาพของธุรกิจแฟรนไชส์ เป็นหนทางสู่ความร่ำรวย ทำให้หลายๆ คนมีความฝัน ต้องการร่ำรวยจากการขายแฟรนไชส์ โดยเฉพาะคนรุ่นใหม่ หรือ คนที่เพิ่งเริ่มทำธุรกิจใหม่ บางคนเพิ่งเปิดร้านได้ไม่กี่เดือน ก็คิดว่าจะขายแฟรนไชส์ได้ บางคนมีสินค้า 1 อย่าง ยังไม่รู้ว่าจะทำอย่างไรกับมันดี แต่ก็ฝันว่าจะขายแฟรนไชส์แล้ว 

 

เจ้าของธุรกิจที่มีแนวคิดแบบนี้ ถือว่าผิดพลาดแล้ว จากตอนแรกที่หวังว่าจะร่ำรวยจากการขายแฟรนไชส์ แต่สุดท้ายกลับเจ๊งไม่เป็นท่า ทั้งเจ้าของแฟรนไชส์และผู้ซื้อแฟรนไชส์ไปเปิดร้าน เพราะก่อนที่จะขายแฟรนไชส์ เจ้าของธุรกิจจะต้องประเมินความเป็นไปได้กิจการของตัวเองก่อน ว่ามีความพร้อมมากน้อยแค่ไหน  

 

แล้วถ้าหากถามว่า เจ้าของแฟรนไชส์กับผู้ซื้อแฟรนไชส์ ใครรวยกว่ากัน วันนี้ www.ThaiFranchiseCenter.com จะหาคำตอบให้ เพื่อที่จะให้ใครหลายคน นำไปเป็นแนวทางศึกษา ก่อนที่จะตัดสินใจว่าจะขายแฟรนไชส์ หรือจะซื้อแฟรนไชส์ดี 

 

 

ระบบแฟรนไชส์ ไม่ใช่การขายสินค้า แต่เป็นการขายความสำเร็จจากประสบการณ์ในการจัดการร้านต่างหาก ดังนั้น ถ้าคุณต้องการความสำเร็จในการขายแฟรนไชส์ คุณต้องศึกษาให้แม่น ถึงความสำเร็จ และความล้มเหลวที่เคยเกิดขึ้นมาก่อน ซึ่ง ข้อผิดพลาดเหล่านั้น มักเกิดขึ้นซ้ำไปซ้ำมา ซ้ำแล้ว ซ้ำอีก และเป็นกับดัก ที่ทำให้การทำแฟรนไชส์ไม่สำเร็จดังฝัน

 

เจ้าของธุรกิจที่จะขายแฟรนไชส์ จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องพิสูจน์ให้เห็นก่อนว่า กิจการของตัวเองมีกำไรทุกเดือนอย่างต่อเนื่อง และต้องมีความชำนาญในกิจการนั้นอย่างแท้จริง อย่างที่เรียกว่า ขั้นเทพ และมีร้านสาขาเกิดขึ้นบ้างแล้ว คุณจะต้องให้ร้านที่ทำกำไรได้ เป็น “ร้านต้นแบบ” ให้กับสาขาต่อๆ ไป 

 

นอกจากนี้แล้ว คุณต้องมีความชำนาญในกิจการนั้นจริงๆ หรือมีอายุกิจการที่แก่หน่อย เพื่อเอาประสบการณ์ผิด ถูก มาสอนผู้ซื้อแฟรนไชส์ของคุณเอง และที่คุณต้องมีร้านสาขามาบ้าง จะเป็นการฝึกงานของคุณเอง ที่จะได้เรียนรู้การบริหารร้านสาขาที่ไกลออกไป หากคุณเดินตามรูปแบบนี้แล้ว โอกาสความสำเร็จ โอกาสที่คุณจะร่ำรวยจากการขายแฟรนไชส์ ก็รออยู่ข้างหน้า 

 

เพราะเจ้าของแฟรนไชส์จะมีรายได้หลายส่วน เริ่มจากค่าธรรมเนียมแฟรนไชส์แรกเข้า (Franchise Fee) แต่เจ้าของแฟรนไชส์หลานคน ส่วนใหญ่หวังรวยจากการเก็บค่าธรรมเนียมแรกเข้าอย่างเดียว ถือว่าคิดผิด อาจทำให้เจ๊งเร็วขึ้นได้ เพราะรับค่าขายแฟรนไชส์มาแล้ว แต่ไม่มีการดูแลผู้ซื้อแฟรนไชส์ต่อเนื่อง เขาขายไม่ได้ เขาทำแบรนด์คุณเสียหาย ก็มีแต่รอวันเจ๊ง

 

ผู้ขายแฟรนไชส์ที่ดี เมื่อเก็บค่าแฟรนไชส์มาแล้ว ก็ต้องมีเหตุผลพอในการเก็บค่าแฟรนไชส์ อาทิ เป็นค่าอนุญาตให้ใช้ชื่อแบรนด์ ที่คนรู้จัก ค่าสอนการทำงานในทุกตำแหน่ง ค่าช่วยเลือกทำเลเปิดร้าน ค่าช่วยสร้างร้านและช่วยดำเนินงานช่วงแรก จนกระทั่งร้านเปิดดำเนินงานได้ และช่วยสนับสนุนให้ร้านอยู่รอดและทำกำไรได้ อย่างน้อยก็คุ้มกับค่าธรรมเนียมที่จ่ายมา

 

นอกจากรายได้จากค่า Franchise Fee ที่นำมาใช้ในการดูแลผู้ซื้อแฟรนไชส์ของคุณตลอดอายุสัญญาแล้ว (แต่ละเดือนอาจเหลือไม่มาก) แต่รายได้ของผู้ขายแฟรนไชส์จริงๆ จะมาจากค่า Royalty Fee คือ ค่าธรรมเนียมรายเดือน ที่อาจคิดจากเปอร์เซ็นต์ของยอดขายทุกๆ เดือนของผู้ซื้อแฟรนไชส์ ประมาณ 5-10% รวมถึงค่าสิทธิ์ต่างๆ และค่าการตลาด 

 

ดังนั้น เจ้าของแฟรนไชส์ จะต้องหาแนวทางช่วยให้ร้านสาขาแฟรนไชส์ (แฟรนไชส์ซี) มียอดขายที่ดี ไม่ขาดทุน จึงจะทำให้เจ้าของแฟรนไชส์มีรายได้เพิ่มขึ้นด้วย ซึ่งถ้าหลายสาขาแฟรนไชส์รวมกัน ก็จะทำให้เจ้าของแฟรนไชส์รวยในพริบตา เพราะมีรายได้ประจำเกิดขึ้น โดยผู้ขายแฟรนไชส์ได้หว่านเมล็ดความรู้ การทำธุรกิจ ไปให้ผู้ซื้อแฟรนไชส์ แล้วเก็บเกี่ยวได้ภายหลัง

 

 

มาถึงตรงนี้ เชื่อว่าหลายๆ คน ก็พอจะนึกออกว่า ระหว่างเจ้าของแฟรนไชส์กับผู้ซื้อแฟรนไชส์ ใครจะรวยกว่ากัน ยิ่งเจ้าของแฟรนไชส์ถ้าวางระบบแฟรนไชส์ให้มีมาตรฐาน มีระบบสนับสนุนผู้ซื้อแฟรนไชส์ให้เติบโตทุกอย่าง จะเรียกเก็บเงินจากผู้ซื้อแฟรนไชส์อย่างไรก็ได้ ที่สำคัญถ้าแฟรนไชส์ซีเติบโต ยอดขายดี มีกำไรทุกๆ เดือน พวกเขาก็ยินยอมที่จะจ่ายค่าสิทธิต่างๆ ให้คุณ

 

แต่ถ้าเจ้าของแฟรนไชส์ ไม่มีระบบดูแลและสนับสนุนผู้ซื้อแฟรนไชส์ให้เติบโตไปด้วยกัน คิดจะรวยเพียงแค่เก็บค่า Franchise Fee อย่างเดียว เชื่อแน่ว่าธุรกิจแฟรนไชส์ของคุณไปต่อไม่ได้ไกลแน่นอน ถ้าเดินแนวทางนี้คุณอาจจะไม่รวยก็ได้

 

สำหรับผู้ที่จะซื้อแฟรนไชส์ อย่าคิดว่าถ้าลงทุนซื้อแฟรนไชส์ไปแล้ว ไม่ต้องทำงานการอะไรเลย บริษัทแม่จะมาทำให้ทั้งหมด รอรับผลกำไรอย่างเดียว จะร่ำรวยได้ เพราะถ้าคุณไม่ทำตามระบบแฟรนไชส์ที่เจ้าของแฟรนไชส์กำหนดไว้ ทำชื่อเสียงแบรนด์เสียหาย เจ้าของแฟรนไชส์ก็สามารถยกเลิกสัญญากับคุณได้ทันที อีกทั้งฟ้องร้องคุณได้ด้วย 

 

สุดท้าย เจ้าของแฟรนไชส์จะรวยได้ ต้องวางระบบแฟรนไชส์ของตัวเองให้มีมาตรฐาน สร้างแบรนด์ให้มีชื่อเสียง ให้การสนับสนุนผู้ซื้อแฟรนไชส์ตลอดอายุสัญญา เพื่อให้ผู้ซื้อแฟรนไชส์เติบโตไปด้วยกัน ถึงจะมีรายได้เข้ามาต่อเนื่อง

 

ส่วนผู้ซื้อแฟรนไชส์ ถ้าอยากจะรวย มีรายได้มั่นคง อย่าคิดว่าซื้อแฟรนไชส์มาแล้ว ไม่ต้องทำอะไรเลย เพราะคิดว่าซื้อความสำเร็จมาแล้ว ถือว่าคิดผิด ดังนั้น คนที่ซื้อแฟรนไชส์ ต้องตั้งใจบริหารกิจการด้วย จึงจะร่ำรวยได้

 

สำหรับคนที่ไม่กล้าที่จะตัดสินใจ หรือลงทุนทำอะไรสักอย่าง แสดงความคิดเห็นเรื่องของคนอื่นไปวันๆ เชื่อว่า...คงจะไม่รวยเหมือนเจ้าของแฟรนไชส์ และผู้ซื้อแฟรนไชส์ อย่างแน่นอน
 

คุณผู้อ่านสามารถติดตามข่าวสาร ทุกความเคลื่อนไหวธุรกิจแฟรนไชส์และ SMEs รวดเร็ว รอบด้าน
 

 

อ่านบทความอื่นๆ จากไทยแฟรนไชส์เซ็นเตอร์ www.thaifranchisecenter.com/document

เลือกซื้อแฟรนไชส์ไทยขายดี เปิดร้าน www.thaifranchisecenter.com/directory/index.php

 

นักเขียน

คุณมนตรี ศรีวงษ์ (อ๊อฟ)