การตั้งสาขาของธุรกิจเดียวกันในพื้นที่จำกัด หรือที่เรียกว่า cannibalization zones เป็นกลยุทธ์ที่ใช้กันมากในอุตสาหกรรมค้าปลีก เพื่อครองตลาด ป้องกันคู่แข่ง และเพิ่มความสะดวกให้ลูกค้า แต่ก็อาจนำไปสู่การแย่งลูกค้ากันเองระหว่างสาขา 

 

แต่ในอีกมุมหนึ่งก็เป็นผลดีกับบริษัทแม่ที่จะทำให้มีรายได้เพิ่มจากลูกค้าที่เฉลี่ยเข้าในแต่ละสาขายกตัวอย่างที่เห็นภาพชัดเจนคือ 

 

การเพิ่มสาขาในพื้นที่ที่มีศักยภาพสูงช่วยให้ธุรกิจสามารถเข้าถึงลูกค้าใหม่และเพิ่มรายได้มากขึ้นและยังมีอีกหลายปัจจัยที่เป็นด้านบวกได้แก่

ยกตัวอย่าง Starbucks ที่มีสาขากว่า 470 สาขาในประเทศไทยการขยายสาขาในห้างสรรพสินค้าและย่านชุมชน เช่น สยามสแควร์ หรือสุขุมวิท ทำให้ Starbucks สามารถดึงดูดลูกค้าที่ต้องการความสะดวกสบายและเพิ่มโอกาสสร้างลูกค้าใหม่ 

 

โดยข้อมูลระบุว่าปี 2567 ที่ผ่านมา Starbucks มีส่วนแบ่งตลาดกาแฟร้านค้าในประเทศไทยถึง 28% อันเป็นผลมาจากการขยายสาขาที่ครอบคลุมพื้นที่หลากหลาย ทำให้ รายได้เฉลี่ยต่อสาขาของ Starbucks ในประเทศไทยอยู่ที่ประมาณ 15-20 ล้านบาทต่อปี และการเพิ่มสาขาใหม่ในพื้นที่ที่มีความหนาแน่นของประชากรสูง เช่น กรุงเทพฯ ทำให้ยอดขายรวมเพิ่มขึ้น 12% อีกด้วย

 

 

มุมหนึ่งของการมีสาขามากๆ คือการเพิ่มยอดขายที่มาก แต่ในอีกมุมหนึ่งถ้าสาขาใหม่ตั้งอยู่ในพื้นที่ใกล้เคียงกับสาขาเดิม อาจเกิดการแย่งลูกค้ากันเอง ซึ่งส่งผลให้ยอดขายต่อสาขาลดลง แม้ว่ายอดขายรวมของบริษัทอาจเพิ่มขึ้น สถานการณ์นี้มักเกิดขึ้นเมื่อ

ตัวอย่าง เช่นในย่านสาทรหรือสีลม มีสาขา 7-Eleven ห่างกันไม่ถึง 200 เมตร จากข้อมูลพบว่าในพื้นที่ที่มีสาขาหนาแน่นเกินไป ยอดขายต่อสาขาอาจลดลงเฉลี่ย 8-10% เนื่องจากลูกค้าแบ่งออกไปใช้บริการสาขาอื่นในระยะใกล้เคียง แต่กลับทำให้ยอดขายรวมของ 7-Eleven ในประเทศไทยเพิ่มขึ้น 7% ในช่วงเวลาเดียวกัน เนื่องจากจำนวนสาขาที่เพิ่มขึ้น

 

 

การที่ธุรกิจจะดำเนินกลยุทธ์ด้านการตลาดโดยวิธีเปิดสาขาใกล้กัน ซึ่งจะช่วยป้องกันคู่แข่งและเพิ่มยอดขายได้จริงหรือไม่ ขึ้นอยู่กับปัจจัยดังนี้

ทั้งนี้การตั้งสาขาใกล้กันสามารถป้องกันคู่แข่งและเพิ่มยอดขายได้จริง โดยเฉพาะในพื้นที่ที่มีความหนาแน่นของลูกค้าสูงและมีการวางแผนที่ดี 

 

ตัวอย่างเช่น 7-Eleven และ Starbucks แสดงให้เห็นว่ากลยุทธ์นี้ช่วยครองตลาดและเพิ่มรายได้รวมมากขึ้น อย่างไรก็ตาม ความเสี่ยงจากการแย่งลูกค้ากันเองและต้นทุนที่สูงขึ้นต้องได้รับการจัดการอย่างรอบคอบ ธุรกิจควรใช้ข้อมูลวิเคราะห์ทำเลและสร้างความแตกต่างให้แต่ละสาขาเพื่อให้กลยุทธ์นี้ประสบความสำเร็จ

นักเขียน

คุณมนตรี ศรีวงษ์ (อ๊อฟ)