จากกลุ่มคนกลุ่มหนึ่งซึ่งมีใจรักในศิลปะการถ่ายภาพ รวมตัวกันก่อตั้งสมาคมถ่ายภาพแห่งประเทศไทยขึ้น ประกอบด้วยนายรัตน์ เปสตันยี, ม.ร.ว.จักรทอง ทองใหญ่, เจ้ากาวิละวงศ์ ณ เชียงใหม่, นายที.เอ็ม. คริสเตียนเสน ฯลฯ จัดตั้งเป็นสมาคมฯ ที่สมบูรณ์ตามกฎหมายในปี พ.ศ. 2502
ภายหลังจากที่ได้ก่อตั้งสมาคมฯ ได้เพียงปีเดียว ทางผู้บริหารสมาคมฯ ชุดนี้ ได้กราบบังคมทูล ขอพระราชทานพระมหากรุณาธิคุณจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ให้ทรงรับสมาคมฯ เข้าอยู่ในพระบรมราชูปถัมภ์ โดยนายรัตน์ เปสตันยี นายกสมาคมฯ ม.ร.ว.จักรทอง ทองใหญ่ และเจ้ากาวิละวงศ์ ณ เชียงใหม่ อุปนายก ได้ทำหนังสือกราบบังคมทูลขอพระราชทาน และในปี พ.ศ. 2504 ทางสมาคมฯ ก็ได้รับหนังสือจากสำนักราชเลขาธิการ ทรงโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระบรมราชานุญาต
ต่อมาในปี พ.ศ. 2515 เพื่อเป็นการบันทึกประวัติสมาคมฯ ในการขอพระราชทานให้สมบูรณ์ยิ่งขึ้น นายพูน เกษจำรัส ซึ่งดำรงตำแหน่งเป็นนายกสมาคมฯ นายจิตต์ จงมั่นคง และ ร.ต.กระจ่าง พงศ์ไทย ซึ่งดำรงตำแหน่งเป็นอุปนายก ได้ทำหนังสือขอพระราชทานพระบรมราชานุญาตจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เชิญพระมหามงกุฏไปประดับตราเครื่องหมายสมาคมถ่ายภาพแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ ซึ่งได้มีจดหมายตอบพระราชทานจากสำนักราชเลขาธิการในปีเดียวกัน
สมาคมฯ จึงได้อัญเชิญตราพระมหามงกุฏไปประกอบเป็นเครื่องหมาย ซึ่งอาจารย์ไพฑูรย์ โอศิริ เป็นผู้ออกแบบตราสัญลักษณ์ โดยสมาคมฯ มีชื่อเต็มว่า “สมาคมถ่ายภาพแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์” ใช้ชื่อย่อภาษาไทยว่า “ส.ภ.ท.” ใช้ชื่อภาษาอังกฤษว่า The Photographic Society of Thailand under royal patronage of H.M. the King” ชื่อย่อภาษาอังกฤษว่า “PST”
มีตราสมาคมฯ เป็นรูป “ราหูอมจันทร์ ภายใต้มงกุฏครอบ” มีลักษณะเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าตามขวาง ส่วนกลางเป็นรูปราหูอมจันทร์ล้อมกรอบด้วยวงกลม ซึ่งแสดงถึงลูกนัยน์ตาดำ ภายนอกนัยน์ตาดำคือรูปนัยน์ตาขาว นอกรูปดวงตาเป็นเนื้อที่ที่เหลือภายนอกในกรอบสี่เหลี่ยม ซึ่งแบ่งเป็นส่วนเท่ากัน รูปสี่เหลี่ยมผืนผ้านี้มีมงกุฏครอบอยู่เบื้องบน ในระยะแรกสมาคมฯ ได้มีการเลือกตั้งนายกฯ และคณะกรรมการบริหารสมาคมฯ ทุกๆ หนึ่งปี
จนถึงในปี พ.ศ. 2518 ได้มีมติแก้ไขข้อบังคับให้คณะกรรมการบริหารสมาคมฯ แต่ละคณะดำรงตำแหน่งได้คราวละ 2 ปีต่อเนื่องกัน จนกระทั่งในปี พ.ศ. 2541 ได้มีมติในที่ประชุมสมัยวิสามัญให้แก้ไขกฎข้อบังคับหลายข้อ ซึ่งข้อที่สำคัญที่สุดคือ การเลือกนายกสมาคมฯ แต่เพียงท่านเดียว แล้วให้นายกสมาคมฯ สรรหากรรมการที่มีความรู้ความสามารถมาเป็นคณะกรรมการบริหาร
ในปี พ.ศ. 2551 สมาคมฯ ได้ขอจดทะเบียนแก้ไขชื่อของสมาคมฯ เป็น “สมาคมถ่ายภาพแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์” ใช้ชื่อภาษาอังกฤษว่า The Royal Photographic Society of Thailand” ใช้ชื่อย่อภาษาไทยว่า “ส.ภ.ท.” ใช้ชื่อย่อภาษาอังกฤษว่า “RPST” โดยมีตราสมาคมฯ เป็นรูปราหูอมจันทร์ ภายใต้มงกุฎครอบเช่นเดิม
ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันเป็นเวลากว่า 50 ปี สมาคมถ่ายภาพแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ มีนายกสมาคมฯ สืบเนื่องกันมา 15 ท่าน และมีผลงานออกมาอย่างสม่ำเสมอ ทั้งในการสร้างบุคลากร และการกระตุ้นให้เกิดมาตรฐานในวิชาชีพภาพถ่าย โดยการจัดสอบเกียรตินิยมภาพถ่าย การประกวดภาพถ่าย การจัดอบรมเสวนาให้ความรู้เชิงเทคนิค วิชาการ การจัดนิทรรศการภาพถ่ายในหลากหลายวาระ
รวมถึงการจัดกิจกรรมในเชิงสันทนาการ เช่น การจัดกิจกรรมพบปะแลกเปลี่ยนความคิดเห็น การจัดทริปถ่ายภาพตามสถานที่ต่างๆ และการช่วยเหลืองานสังคมทั้งของหน่วยงานรัฐ และเอกชน ซึ่งผลงานเหล่านี้ล้วนเป็นกระบวนการที่สมาคมฯ ให้ความสำคัญ ทั้งนี้เพื่อนำไปสู่เป้าหมายในการขับเคลื่อนพัฒนาวงการถ่ายภาพไทย
ปัจจุบันสมาคมฯ ยังคงดำเนินการสร้างสรรค์ผลงานอย่างต่อเนื่องให้สมกับที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ได้ทรงพระกรุณารับสมาคมฯ ไว้ในพระบรมราชูปถัมภ์
บริษัท ตลาด ดอท คอม จำกัด 
พญ.เสาวภา พรจินดารักษ์ 
