สมาคมผู้ค้าอัญมณีไทยและเครื่องประดับได้ก่อตั้งขื้นเมื่อวันที่ 26 ธันวาคม 2519 ด้วยวัตถุประสงค์แรกเป็นการรวมตัวของกลุ่มผู้ค้าเพื่อต่อสู้หาความยุติธรรมให้กับวงการอัญมณี
ก่อนที่จะมีการก่อตั้งสมาคมผู้ค้าอัญมณีไทยและเครื่องประดับขึ้นมานั้น พ่อค้าอัญมณีของไทยทั้งหลายในยุคนั้นต่างเข้าร่วมเป็นสมาชิกของสมาคมเก่าแก่สมาคมหนื่ง ซึ่งตั้งขึ้นมาตั้งแต่สมัยสงครามโลก ครั้งที่ 2 สมาคมนั้น คือ สมาคมเพชรพลอยและเงินทอง
การดำเนินการของสมาคมดังกล่าวในยุคนั้นยังมีกิจกรรมไม่มากนัก ประกอบกับในระยะนั้นมีการค้าเพชรและพลอย ซึ่งมีปัญหาด้านภาษีเป็นอุปสรรค รัฐบาลในขณะนั้นจึงมีมาตรการ เข้มงวดในการตรวจสอบและจับกุมผู้ค้าเพชรพลอยที่ปฏิบัติไม่ถูกต้องให้หมด ยังผลให้เกิดความปั่นป่วนทั้งวงการอัญมณี นับตั้งแต่คนขุดพลอย โรงงานเจียระไน และร้านค้า รวมถึง ผู้ค้าต่างประเทศซึ่งต่างเกิดความไม่แน่ใจในนโยบายการควบคุม ตรวจสอบของรัฐบาล เหตุการณ์ดังกล่าว ส่งผลให้การค้าชะงักงัน นำความเสียหายโดยตรงสู่ผู้ประกอบอาชีพอัญมณีอย่างมากและส่งผลกระทบทั้งทางตรงและทางอ้อมต่อเศรษฐกิจของประเทศโดยรวม คุณอนันต์ ซาลวาลา จึงได้ปรึกษากับ คุณกิตติ กิจรังสีวิบูล และ เถ้าแก่มณีไทย
และนี่คือที่มาแห่งการจัดตั้งสมาคมผู้ค้าอัญมณีไทยและเครื่องประดับ จากความคิดเริ่มของคุณอนันต์ ซาลวาลา ซึ่งเป็นนักสู้เพื่อวงการอัญมณีของไทย ผู้ซึ่งมีความเสียสละ และต่อสู้เพื่อความถูกต้อง ทำให้วงการอัญมณีได้รับการยอมรับจากทั้งภาครัฐและเอกชน อีกทั้งยังเป็นผู้มีจิตใจงดงาม มีเมตตาธรรมต่อทั้งผู้อยู่ในและนอกวงการอัญมณี ทุกฐานะ ซึ่งเป็นที่ประจักษ์ต่อชาวไทยและ ต่างชาติอยู่เป็นนิจ
สมาคมที่ตั้งขึ้นใหม่นี้ ประกอบด้วยสมาชิกที่ต้องการเห็นความก้าวหน้าของวงการอัญมณี โดยสมาคมได้โฆษณาและประชาสัมพันธ์ไปยังต่างประเทศ ถึงรายชื่อสมาชิกที่สามารถติดต่อได้ และในเวลาเดียวกันก็ได้แจ้งให้ทางรัฐบาลทราบถึงการดำเนินการของสมาคมฯ และรายชื่อสมาชิกของสมาคมด้วย
กว่าสองทศวรรษแล้วที่สมาคมผู้ค้าอัญมณีไทยและเครื่องประดับ ภายใต้ผู้นำองค์กร ของนายกสมาคมฯ แต่ละสมัย ซึ่งมีวิสัยทัศน์และประสบการณ์ในการบริหารอย่างมีประสิทธิภาพยิ่ง ได้ดำเนินกิจกรรมต่างๆ เพื่อมวลสมาชิกด้วยวัตถุประสงค์หลักเพื่อปกป้องและส่งเสริมอุตสาหกรรมอัญมณีและเครื่องประดับไทย อีกทั้งคณะกรรมการบริหาร ต่างรวมอุทิศ พลังกาย พลังใจ พลังสมอง ด้วยความเสียสละและอดทน เพื่อนำสมาคมฯ สู่โลกแห่งความท้าทายยุคศตวรรษที่ 21 และเป็นที่น่ายินดีและภูมิใจว่า ณ ปัจจุบัน สมาคมผู้ค่าอัญมณีไทยและเครื่องประดับ มีบทบาทแห่งการปกป้อง ส่งเสริม และพัฒนาอุตสาหกรรมอัญมณีและเครื่องประดับ ให้เป็นที่ประจักษ์ต่อผู้บริโภคและผู้เกี่ยวข้องทั้งภายในและต่างประเทศอย่างต่อเนื่อง
| 
