สมาคมผู้ผลิตน้ำตาลและชีวพลังงานไทย (Thai Sugar and Bio-Energy Producers Association – TSEA) ก่อตั้งมาตั้งแต่วันที่ 6 กันยายน 2514 เดิมชื่อ สมาคมการค้าผู้ผลิตน้ำตาลไทย วัตถุประสงค์แรกเริ่มคือการส่งเสริมและสนับสนุนการประกอบวิสาหกิจอันเกี่ยวกับการผลิตและการค้าน้ำตาล
การสนับสนุนและช่วยเหลือสมาชิกในการแก้ไขอุปสรรคขัดข้องต่างๆ การส่งเสริมความร่วมมือและความสามัคคีระหว่างสมาชิก รวมทั้งความร่วมมือกับภาครัฐในการส่งเสริมกิจการของสมาชิก ตลอดระยะเวลา 40 ปี ที่ดำเนินการมา สมาคมฯ ได้เข้ามามีบทบาทในฐานะผู้แทนของอุตสาหกรรมฯ ในการประสานงานกับภาครัฐ เพื่อร่วมกันพัฒนาอุตสาหกรรมอ้อยและน้ำตาลทรายจนประเทศไทยก้าวขึ้นมาเป็นผู้ส่งออกน้ำตาลทรายอันดับที่ 2 ของโลก รองจากประเทศบราซิล
การดำเนินงานของสมาคมฯ ก่อให้เกิดประโยชน์ต่อสมาชิกและต่อการพัฒนาประเทศจนเป็นที่ประจักษ์ไปทั่ว ทำให้สมาคมฯ ได้รับรางวัล สมาคมการค้าดีเด่นประจำปี พ.ศ. 2549 จากกระทรวงพาณิชย์ และ สภาหอการค้าแห่งประเทศไทย เมื่อวันที่ 21 ธันวาคม 2549
ท่ามกลางพลวัตรของการดำเนินธุรกิจในโลกที่ไม่เคยหยุดนิ่ง สมาชิกของสมาคมฯ ได้พัฒนาการผลิตไปสู่ผลิตภัณฑ์เกี่ยวเนื่องอื่นๆ นอกเหนือจากน้ำตาลทราย ได้แก่ กระดาษไม้อัดจากชานอ้อย และปุ๋ยชีวภาพ และที่สำคัญคือ การก้าวสู่การเป็นผู้ผลิตพลังงานทดแทน ทั้งไฟฟ้าชีวภาพที่ผลิตจากกากอ้อย และเอทานอล ตามนโยบายของรัฐบาลที่ส่งเสริมการใช้พลังงานทดแทนเพื่อเพิ่มการพึ่งพาตัวเองด้านพลังงาน ลดการสูญเสียเงินตราต่างประเทศจากการนำเข้าน้ำมันเชื้อเพลิง และส่งเสริมการกระจายรายได้สู่ชนบท
ภายใต้การนำของคุณอิสระ ว่องกุศลกิจ นายกสมาคมฯ ท่านปัจจุบัน ได้ดำเนินการเปลี่ยนแปลงชื่อของสมาคมฯ จากเดิม สมาคมการค้าผู้ผลิตน้ำตาลไทย มาเป็น สมาคมผู้ผลิตน้ำตาลและชีวพลังงานไทย เมื่อวันที่ 31 สิงหาคม 2550 เพื่อให้สอดคล้องกับภารกิจใหม่ดังกล่าว