สถาบันการเรียนรู้เพื่อปวงชน เป็นสถาบันอุดมศึกษาเอกชน ที่ได้รับ การอนุมัติให้จัดตั้งจากกระทรวงศึกษาธิการ เมื่อวันที่ ๓๑ สิงหาคม ๒๕๕๓ เพื่อจัดการศึกษาในระดับอุดมศึกษาทุกระดับเป็นการศึกษาทางเลือกเพื่อ ชุมชน เพื่อให้ผู้เรียนพึ่งพาตนเองได้ โดยไม่ต้องออกไปหางานที่อื่น ก็สามารถอยู่ในท้องถิ่นได้อย่างพอเพียง
 

สถาบันการเรียนรู้เพื่อปวงชน วิวัฒนาการมาจากประสบการณ การทํางานกับชุมชน การจัดการเรียนรู้เพื่อชุมชน โดยสถาบันส่งเสริมวิสาหกิจ ชุมชนและองค์กรที่ส่งเสริมการพัฒนาชุมชนมาจากการสังเคราะห์ องค์ ความรู้ จากชุมชน ที่สามารถแก้ไขปัญหาของตนเอง พัฒนาจนพึ่งพาตนเองได้ในขั้นดี จัดทําหลักสูตร "สหวิทยาการเพื่อการพัฒนาท้องถิ่น" นําไปร่วมมือกับสถาบันอุดมศึกษา ของรัฐคือ มหาวิทยาลัยรามคําแหงและมหาวิทยาลัยราชภัฏ ต่างๆ

ตั้งแต่ปี ๒๕๔๘ โดยร่วมกันจัดการ เปิดหลักสูตรดังกล่าวให้ประชาชนทั่วไป โดยเฉพาะผู้ใหญ่ในท้องถิ่นต่างๆ ทั่วประเทศได้เรียนในระดับปริญญาตรีและปริญญาโท โดยเรียกโครงการจัดการเรียนรู้ในหลักสูตรนี้ว่า "โครงการมหาวิทยาลัยชีวิต"
 

เนื่องจากความร่วมมือกับสถาบันอุดมศึกษาต่างๆ มีข้อจํากัดในการดําเนินงานตามปรัชญาของโครงการ คณะกรรมการมูลนิธิสถาบันส่งเสริมวิสาหกิจชุมชน จึงได้ตัดสินใจให้มีการก่อตั้งสถาบันการเรี ยนรู้เพื่อปวงชนเพื่อดําเนินการจัดกระบวนการเรียนรู้ในระดับอุดมศึกษาตามปรัชญาของโครงการมหาวิทยาลัยชีวิต

ทั้งโดยการจัดการหลักสูตรในระดับปริญญาและหลักสูตรการฝึกอบรมระยะสั้นต่างๆมูลนิธิสถาบันส่งเสริมวิสาหกิจชุมชน เป็นเจ้าของอย่างเป็นทางการ ของสถาบันการเรียนรู้เพื่อปวงชนโดยมูลนิธินี้เกิดจากความริเริ่มของผู้บริหาร มูลนิธิหมู่บ้าน

โดยการสนับสนุนของศาสตราจารย์นายแพทย์ประเวศ วะสี และ ผู้ใหญ่วิบูลย์ เข็มเฉลิม ที่ร่วมกันไปเชิญชวนอีก ๓ องค์กรมาร่วมงานคือ บริษัท ปตท. จํากัด(มหาชน) ธนาคารเพื่อการเกษตร และสหกรณ์การเกษตร (ธ.ก.ส.) และสํานักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ(สวทช.)

ทั้ง ๔ องค์กรจับมือกันก่อตั้งสถาบันส่งเสริมวิสาหกิจชุมชนเมื่อปี ๒๕๔๕ และ จดทะเบียนเป็นมูลนิธิเมื่อปี ๒๕๔๙สถาบันการเรียนรู้เพื่อปวงชน มีที่ตั้งอยู่ที่อําเภอบางคนทีจังหวัดสมุทรสงคราม และมีศูนย์การเรียนรู้เพื่อปวงชน อีกจํานวนหนึ่งตามภูมิภาคต่างๆ

ซึ่งประสานงานกับศูนย์เรียนรู้ของชุมชนเครือข่ายมหาวิทยาลัยชีวิต ที่อยู่ในท้องถิ่นต่างๆ ในลักษณะเครือข่ายการจัดการเรียนรู้อีกจํานวนหนึ่งเพื่อร่วมกันจัดกระบวนการเรียนรู้ ที่สอดคล่องกับปรัชญาของสถาบัน และ ตอบสนองปัญหาและความต้องการของแต่ละท้องถิ่นเอกสารนี้ต้องการเสนอ (ร่าง) แผนยุทธศาสตร์ของสถาบันการเรียนรู้เพื่อปวงชน

โดยในภาคที่ ๑ เป็นการนําเสนอความเป็นมาของสถาบัน สถานการณ์ การศึกษาและการพัฒนาในระดับประเทศ และ ระดับชุมชนซึ่งเป็นบริบทการก่อเกิดของสถาบันนี้ที่ต้องการตอบสนองสถานการณ์ ต้องการมีบทบาทและมีส่วนรวมในการแก้ไขปัญหาพื้นฐานของสังคม