
ภาพของขาสั้นหูตั้งและหางสั้นนิดเดียวที่หลายคนหลงรัก มักมาพร้อมกับชื่อของ หมาพันธุ์คอร์กี้ ที่ถูกพูดถึงกันอย่างกว้างขวางในโลกออนไลน์ แต่เบื้องหลังความน่ารักนั้นมีทั้งเรื่องของต้นกำเนิด พฤติกรรม และลักษณะเฉพาะที่ควรทำความเข้าใจก่อนตัดสินใจนำเข้ามาเป็นสมาชิกใหม่ในครอบครัว เพราะคอร์กี้ไม่ใช่หมาทั่วไปที่แค่มีขนาดเล็กแล้วจะเลี้ยงง่ายตามที่หลายคนเข้าใจ
ความเป็นมาของสายพันธุ์ที่ยาวนานและเปี่ยมด้วยประวัติศาสตร์หมาพันธุ์นี้มีรากฐานมาจากแคว้นเวลส์ในสหราชอาณาจักร โดยถูกพัฒนาขึ้นเพื่อใช้ในการต้อนวัวในทุ่งหญ้ากว้าง ลักษณะของร่างกายที่ขาสั้นและลำตัวยาวนั้นไม่ได้เกิดขึ้นเพราะความบังเอิญ แต่เป็นผลจากการคัดเลือกสายพันธุ์เพื่อการใช้งานจริงในภาคเกษตรกรรม รูปร่างแบบนี้ช่วยให้คอร์กี้สามารถเคลื่อนไหวได้คล่องในระยะต่ำและหลบเลี่ยงการเตะของวัวได้อย่างมีประสิทธิภาพ
แยกแยะระหว่างสองสายพันธุ์หลักหมาพันธุ์คอร์กี้ แบ่งออกเป็นสองสายพันธุ์หลักที่มีลักษณะต่างกันอย่างชัดเจน คือ เพมโบรค (Pembroke) และคาร์ดิแกน (Cardigan) ซึ่งแม้จะดูคล้ายกัน แต่ก็มีข้อแตกต่างตั้งแต่หาง ใบหู ไปจนถึงโครงสร้างกระดูก โดยเพมโบรคมักไม่มีหางหรือมีเพียงเล็กน้อย ในขณะที่คาร์ดิแกนจะมีหางยาวกว่า นอกจากนี้ สีขนและบุคลิกก็มีความแตกต่างเล็กน้อยที่ผู้เลี้ยงควรศึกษาก่อนเลือก
บุคลิกของคอร์กี้ที่หลายคนอาจไม่เคยรู้ถึงแม้จะดูเป็นมิตรและเข้ากับคนได้ดี แต่คอร์กี้มีพื้นฐานจากหมาทำงานจึงมาพร้อมกับระดับพลังงานสูง มีความตื่นตัว และต้องการการกระตุ้นทั้งร่างกายและจิตใจอย่างสม่ำเสมอ การเลี้ยงในพื้นที่แคบโดยไม่มีการพาออกกำลังกายหรือเล่นเป็นประจำ อาจทำให้พฤติกรรมบางอย่างเริ่มแสดงออก เช่น การเห่า การกัดสิ่งของ หรือความก้าวร้าวเล็กน้อยที่เกิดจากความเบื่อสะสม
การดูแลหมาพันธุ์คอร์กี้ในชีวิตประจำวันแม้จะมีรูปร่างเล็กกว่าหมาพันธุ์ใหญ่ แต่คอร์กี้ไม่ใช่หมาที่ต้องการการดูแลน้อย ความขี้เล่นและความฉลาดของพวกมันหมายความว่าเจ้าของต้องมีเวลาให้ ทั้งในการเล่น ฝึกคำสั่ง และพาออกไปใช้พลังงานตามธรรมชาติ เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์
ความเสี่ยงด้านสุขภาพที่ควรใส่ใจลำตัวที่ยาวและขาสั้นของคอร์กี้ อาจนำไปสู่ปัญหาเกี่ยวกับกระดูกสันหลัง โดยเฉพาะหากปล่อยให้น้ำหนักเกินหรือมีพฤติกรรมกระโดดขึ้นลงจากที่สูง นอกจากนี้ ปัญหาสุขภาพที่เกี่ยวกับข้อสะโพก ดวงตา และน้ำหนักตัวเป็นสิ่งที่ควรจับตาอย่างต่อเนื่อง การป้องกันที่ดีที่สุดคือการควบคุมอาหารและเลือกกิจกรรมทางกายที่เหมาะกับโครงสร้างร่างกายของพวกมัน
ความสัมพันธ์กับสมาชิกในบ้านและสัตว์เลี้ยงอื่นคอร์กี้สามารถเข้ากับคนและสัตว์เลี้ยงชนิดอื่นได้ดี โดยเฉพาะเมื่อถูกฝึกสอนและเข้าสังคมตั้งแต่ยังเล็ก อย่างไรก็ตาม ด้วยสัญชาตญาณการต้อนสัตว์ พวกมันอาจแสดงพฤติกรรมไล่หรือคาบเท้าโดยไม่ตั้งใจ ซึ่งควรได้รับการฝึกให้เข้าใจขอบเขตในบ้านเพื่อหลีกเลี่ยงปัญหาในระยะยาว