โมลิบดีนัม (Molybdenum) คืออะไร นำไปทำอะไรได้บ้าง

[Marple]

ค.ศ. 1778 โดยนักเคมีชาวสวีเดนชื่อ Karl W. Scheel เป็นคนแรกที่ค้นพบแร่โมลิบดีไลต์ (Molybdenite) โดยปรกติแล้วนั้นเราจะไม่พบธาตุโมลิบดินัมในรูปแบบของธาตุอิสระในธรรมชาติ แต่จะพบในรูปของสารประกอบที่เรียกกันว่าแร่โมลิบดีไลต์ (MoS2) ซึ่งแร่ชนิดนี้ถือได้ว่าเป็นแหล่งที่มาหลักของโมลิบดินัม

หากสนใจเกี่ยวกับการ ปั๊มโลหะ อยู่ล่ะก็ ทาง Pisit metal work ของเรามี โรงงานปั๊มโลหะ คอยให้บริการนะครับ หากสนใจ สามารถคลิกเข้าไปเพื่อศึกษาเพิ่มเติมได้เลย

            นอกจากนี้เรายังพบโมลิบดินัมในแร่ เพาเวลไลต์ (Powellite, Ca(Mo)O4) และแร่วุลฟีไนต์ (Wulfenite, PbMoO4) อีกด้วยเช่นกัน ต่อมาในปี ค.ศ.1782  นักวิทยาศาสตร์ชื่อ P.J.Hjelm คือคนแรกที่สามารถสกัดเอาโมลิบดินัมอิสระออกมาได้ด้วยการนำคาร์บอนไปทำปฏิกิริยาออกไซด์กับธาตุชนิดนี้ในบรรยากาศที่ไร้ออกซิเจน ทำให้ได้ผลผลิตสุดท้ายออกมาเป็นผงโลหะสีเข้ม ซึ่งก็คือโมลิบดีนัมนั่นเอง

            โมลิบดีนัมเป็นธาตุที่มีคุณสมบัติโดดเด่น ในเรื่องของความแข็งแรง มีความเหนียว ทนต่อการกัดกร่อน มีจุดหลอมเหลวที่สูงถึง 2996 องศาเซลเซียส มีค่าสัมประสิทธิ์การขยายตัวต่ำ นำความร้อนและนำไฟฟ้าได้ดีจึงมักถูกนำไปใช้งานในเชิงพาณิชย์ไม่ว่าจะเป็น การเตรียมสารเคมี อุตสาหกรรมสี อุตสาหกรรมเซรามิกส์ และอุตสาหกรรมเหล็ก เป็นต้น โดยแหล่งผลิตโมลิบดินัมรายใหญ่มีแหล่งการผลิตมาจาก จีน ชิลี และสหรัฐอเมริกา

            โมลิบดินัมเริ่มใช้กันอย่างแพร่หลายตั้งแต่สมัยสงครามโลกครั้งที่ 1 ปัจจุบันมีการใช้กันอย่างกว้างขวาง กว่า 85% ของโมลิบดินัมที่ผลิตได้จะถูกใช้ในอุตสาหกรรมโลหะผสมที่มีเหล็กเป็นฐาน เช่น การผลิตเหล็กปลอดสนิม เหล็กกล้า และเหล็กหล่อ เมื่อผสมโมลิบดินัมลงในเหล็กแล้ว จะช่วยเพิ่มคุณสมบัติให้เหล็กดีขึ้น ไม่ว่าจะเป็น การเพิ่มความแข็งแกร่งและความเหนียวสามารถทำให้เหล็กทนต่อแรงกดได้ถึง 300,000 ปอนด์ต่อตารางนิ้ว เพิ่มความต้านทานแรงดึงและความต้านทานการคืบ ส่งเสริมความสามารถในการชุบแข็ง ทนทานต่อการกัดกร่อนและการเกิดสนิมซึ่งเป็นประโยชน์สำหรับเหล็กที่ใช้ในท่อหรือสภาพแวดล้อมทางทะเล ทำให้การหล่อขึ้นรูปง่ายขึ้น การใช้โมลิบดีนัมในปริมาณเล็กน้อย (เพียง1 เปอร์เซ็นต์หรือน้อยกว่า) ก็สามารถเพิ่มคุณสมบัติความทนทานต่อการขัดถูให้สูงขึ้นได้อีกด้วย

            นอกจากนี้ยังพบการผสมโมลิบดีนัม ในโลหะผสมประเภทเหล็กกล้าไร้สนิม(Stainless Steel Alloy) เพื่อใช้ผลิตอุปกรณ์และโครงสร้างสำหรับโรงงานผลิตยาและเคมี รวมไปถึงเป็นส่วนประกอบของรถบรรทุกน้ำมัน โมลิบดีนัมยังผสมกับเหล็กเพื่อผลิต สว่าน, เลื่อย, เครื่องยนต์เจ็ทและกังหันผลิตไฟฟ้า แผ่นเหล็กโลหะผสมโครเมียมและโมลิบดีนัมมักถูกใช้ในท่อไอเสียและชิ้นส่วนยานยนต์อื่น ๆ นอกจากนี้โมลิบดีนัมยังถูกผสมกับเหล็กหล่อ (Cast Iron)  เพื่อผลิตหัวกระบอกสูบมอเตอร์และท่อไอเสียซึ่งช่วยให้เครื่องยนต์ของยานพาหนะทำงานได้ร้อนขึ้นและลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนได้ดี