สิ่งที่พ่อแม่ควรรู้ในแต่ละช่วงวัยเกี่ยวกับพัฒนาการ ทารก

[กมลชนก]

ในช่วงปีแรกของชีวิตทารก จะเป็นช่วงเวลาที่สำคัญที่สุดในการพัฒนาอย่างรวดเร็ว ทั้งในด้านร่างกายและการเคลื่อนไหว พัฒนาการทางร่างกายของทารกเริ่มต้นจากการพัฒนากล้ามเนื้อและกระดูก โดยเริ่มจากท่าทางที่เรียบง่ายเช่น การพลิกตัว การนั่ง และการยืนตามลำดับ ตัวอย่างเช่นในช่วง 3 เดือนแรก ทารกจะเริ่มพลิกตัวจากท่านอนหงายเป็นท่านอนคว่ำได้ ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของพัฒนาการ ทารกทางกล้ามเนื้อและการควบคุมการเคลื่อนไหวที่มากขึ้น



จากนั้นเมื่อถึงเดือนที่หก ทารกจะเริ่มนั่งได้เองโดยไม่ต้องพึ่งพาการพยุงจากผู้ใหญ่ และเมื่อเข้าสู่ช่วงเดือนที่เก้า ทารกจะเริ่มยืนหรือพยุงตัวเองโดยการจับสิ่งของที่อยู่รอบตัว พัฒนาการในขั้นนี้สามารถเห็นได้จากการพัฒนาเสริมสร้างสมดุลและการควบคุมการเคลื่อนไหวที่ดีขึ้น ในขณะที่ทารกเริ่มมีความมั่นคงในการเคลื่อนที่มากขึ้น

พัฒนาการทางการรับรู้และการสื่อสาร: เริ่มสร้างความสัมพันธ์กับโลกภายนอก
พัฒนาการด้านการรับรู้ของทารกในช่วงปีแรกก็เป็นอีกหนึ่งด้านที่พ่อแม่ควรให้ความสนใจ โดยทารกจะเริ่มสนใจสิ่งต่าง ๆ รอบตัวตั้งแต่ช่วงเดือนแรก ๆ และเริ่มตอบสนองต่อเสียงหรือการเคลื่อนไหวอย่างชัดเจนขึ้นเมื่ออายุได้ประมาณ 3 เดือน พัฒนาการในขั้นนี้ไม่เพียงแต่แค่การรับรู้เสียง แต่ยังรวมถึงการพัฒนาการสัมผัส เช่น การจับสิ่งของและการสำรวจสิ่งรอบตัว

เมื่อทารกอายุประมาณ 6 เดือน จะเริ่มเข้าใจเสียงและท่าทางจากผู้ใหญ่ได้มากขึ้น และพยายามสื่อสารผ่านการร้องไห้ เสียงหัวเราะ หรือแม้กระทั่งการพูดเสียงที่เริ่มคล้ายคำพูด พัฒนาการด้านการสื่อสารนี้เป็นการแสดงออกถึงความรู้สึกของทารกและการสร้างความสัมพันธ์กับสิ่งรอบตัว ทั้งยังเป็นการแสดงให้เห็นถึงความสามารถในการประมวลผลข้อมูลที่ทารกรับเข้ามาในสมอง

พัฒนาการทางอารมณ์และการเข้าสังคม: การสร้างความมั่นใจในตัวเอง
การพัฒนาการทางอารมณ์ในช่วงปีแรกนั้นสำคัญมากสำหรับทารก เนื่องจากจะส่งผลต่อการพัฒนาความสัมพันธ์ระหว่างทารกและผู้ดูแล ตลอดจนการรับรู้ถึงความรักและความมั่นคงทางอารมณ์ ทารกจะเริ่มแสดงออกถึงอารมณ์ทั้งในด้านดีและไม่ดี เช่น การยิ้มแย้มเมื่อเห็นคนที่รู้จัก หรือร้องไห้เมื่อเกิดความรู้สึกไม่พอใจ

การเข้าสังคมของทารกในช่วงนี้จะเริ่มมีมากขึ้น ทารกจะเริ่มมีการแสดงออกต่อสิ่งแวดล้อมและคนรอบข้าง เช่น การมองตามผู้คน หรือการพยายามยิ้มตอบคนที่พูดคุยกับเขา เมื่อทารกอายุ 9-12 เดือน ความสามารถในการสร้างสัมพันธ์และความมั่นคงทางอารมณ์จะมีมากขึ้น และทารกเริ่มเรียนรู้ที่จะรับมือกับความรู้สึกของตัวเองได้ดียิ่งขึ้น