อาการปวดศีรษะข้างใดข้างหนึ่งหรืออาการปวดเป็นพัก ๆ ที่เรียกกันว่าอาการปวดไมเกรน เป็นปัญหาต่อสุขภาพที่สร้างความทุกข์ทรมานให้กับผู้ป่วย โดยเฉพาะคนที่อยู่ในวัยทำงาน การมีความรู้และความเข้าใจอย่างถูกต้องเกี่ยวกับโรคนี้ ช่วยให้รู้ทันอาการของโรคและสามารถรับมือด้วยการดูแลป้องกันตนเอง จากอาการปวดไมเกรนได้
ไมเกรน
ไมเกรน คือโรคทางสมองที่มักเกิดขึ้นกับกลุ่มคนทำงานที่เผชิญกับสิ่งกระตุ้นต่าง ๆ อย่างต่อเนื่องลักษณะของอาการไมเกรน คือมีอากาดรปวดหัวเป็นพัก ๆ เป็น ๆ หาย ๆ ระยะเวลาในการปวดแต่ละครั้งประมาณ 8-12 ชั่วโมง บางรายอาจปวดนานถึง 72 ชั่วโมง และอาการปวดจะรุนแรงมากขึ้นเมื่อมีการเคลื่อนไหว โดยจะพบผู้ป่วยอยู่ในช่วงอายุระหว่าง 25 – 30 ปี มากที่สุด มักพบในผู้ป่วยเพศหญิงมากกว่าเพศชาย
อาการปวดศีรษะไมเกรน
อาการปวดศีรษะในโรคไมเกรนมีลักษณะสำคัญ คือ มักมีอาการปวดข้างเดียว เกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว โดยทั่วไปจะเริ่มมีอาการตั้งแต่อายุยังน้อย และมีอาการนำมาก่อน เช่น ชาซีกใดซีกหนึ่ง หรือตามองไม่เห็นและตามด้วยอาการเหล่านี้
ปวดศีรษะข้างใดข้างหนึ่งเป็นพักๆ ปวดแบบตุบๆ
บางครั้งมีอาการคลื่นไส้ อาเจียน ตาพร่ามัวร่วมด้วย
ปวดศีรษะมากจนทำงานไม่ได้ หรือมีอาการปวดมากจนน้ำตาไหล
เมื่อเคลื่อนศีรษะจะทำให้มีอาการปวดมากยิ่งขึ้น
มีอาการปวดบริเวณหน้าฝากหรือรอบดวงตา
ความรุนแรงของอาการปวดไมเกรน
ความรุนแรงของอาการปวดไมเกรน หรือระยะความรุนแรงของโรคสามารถจำแนกได้ด้วยระดับความปวดศรีษะ ซึ่งแบ่งออกเป็น 4 ระยะ ดังนี้
ระยะ คือเริ่มมีอาการปวดศีรษะประมาณ 1-2 วัน อาจมีอาการตัวบวม ปวดเมื่อยตามตัวร่วมด้วย
ระยะอาการเตือน คือการเตือนก่อนเกิดอาการปวดศีรษะ ประมาณ 5-60 นาที แต่จะไม่เกิดกับผู้ป่วยทุกคน เช่น มองเห็นแสงกระพริบ ๆ แสงซิกแซก มองเห็นเป็นเส้นคลื่น รู้สึกชาที่มือหรือเท้า การพูดลำบาก พูดไม่ชัด
ระยะปวดศีรษะ คือ ผู้ป่วยจะมีอาการปวดศีรษะด้านใดด้านหนึ่ง โดยมีอาการปวดแบบตุบ ๆ ตามจังหวะหัวใจเต้น อาจมาพร้อมกับอาการคลื่นไส้อาเจียน ซึ่งอาการปวดศีรษะอาจยาวนาน 4-72 ชั่วโมง
ระยะหลังจากปวดศีรษะหรือระยะพัก คืออาการปวดศีรษะและอาการอื่น ๆ จะค่อย ๆ ลดลง ในระยะนี้ผู้ป่วยอาจจะมีความรู้สึกเหนื่อยล้า ซึ่งอาจกินระยะเวลาไม่กี่วันหลังจากหายปวดศีรษะ
ภาพโดย Anastasia Gepp จาก Pixabay
สาเหตุและปัจจัยเสี่ยงของโรคไมเกรน
ไมเกรน อาการของโรคเกิดได้จากหลายปัจจัย ส่วนใหญ่เกิดจากสภาพแวดล้อม เช่น อยู่ในที่ ๆ มีแดดจัดแสงจ้า ในที่มีอากาศเย็นหรือร้อนเกินไป หรืออากาศมีการเปลี่ยนแปลง นอกจากนี้การพักผ่อนไม่เพียงพอก็เป็นสาเหตุสำคัญของโรคไมเกรน และยังมีสาเหตุอื่นที่เป็นปัจจัยสำคัญทำให้เกิดอาการปวด ได้แก่
การกระตุ้นทางระบบประสารทสัมผัส เช่น – ประสาทสัมผัสทางตา มีการจ้องมองสิ่งใดสิ่งหนึ่งนาน ๆ เช่น ดูทีวี เล่นเกมส์ เล่นคอมพิวเตอร์ – ประสาทสัมผัสทางการได้ยินหรือทางหู เมื่อได้ยินเสียงดัง เช่นใส่หูฟัง ฟังเสียงดัง ๆ – ประสาทสัมผัสทางกลิ่นหรือทางจมูก เมื่อได้กลิ่นต่าง ๆ เช่น บุหรี่ น้ำหอมฉุน ๆ – ประสาทสัมผัสทางรสหรือทางปาก เมื่อดื่มแอลกอฮอล์ หรือหรือดื่มคาเฟอีนมากไป – ด้านความรู้สึก หรือทางจิตใจ เช่น เมื่อมีอาการเครียด คิดมาก เศร้า ซึม – ประสาทสัมผัสทางสภาพแวดล้อม เช่น ฝุ่นควัน แดด อากาศ
การเปลี่ยนของร่างกาย การเปลี่ยนแปลงของร่างกายที่เป็นปัจจัยเสี่ยงของโรคไมเกรน เช่น ความเปลี่ยนแปลงทางสมองและหลอดเลือด การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน เช่น เริ่มมีประจำเดือน
ทางพันธุกรรม ปัจจัยทางด้านพันธุกรรม ถือเป็นปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญ เช่น มีคนคนในครอบครัวมีประวัติเป็นโรคไมเกรนมาก่อน
การวินิจฉัยอาการปวดหัวไมเกรน
อาการปวดหัวไมเกรน เกิดขึ้นได้กับทุกคนและอาจแยกอาการปวดไม่ออกระหว่างไมเกรนและอาการปวดที่มีผลข้างเคียงมาจากโรคอื่น ๆ โดยทั่วไปอาการปวดไมเกรนผู้ป่วยมักมีประวัติจำเพาะและตรวจร่างกายพบว่ามีความปกติดีของระบบประสาท ในการตรวจวินิจฉัยเพื่อแยกแยะอาการปวดหัวทั้งสองออกจากกัน แพทย์จะทำการซักประวัติคนไข้และตรวจร่างกายอย่างละเอียดว่าระบบประสาทมีความผิดปกติหรือไม่
วิธีป้องกันรักษาโรคไมเกรน
ไมเกรนเป็นโรคที่ยังไม่มีวิธีรักษาให้หายขาดได้ การรักษาจึงเป็นเพียงบรรเทาอาการปวดหรือทำให้ผู้ป่วยมีอาการปวดลดน้อยลง โดยแบ่งวิธีป้องกันรักษาได้เป็น 3 ข้อ ดังนี้
การควบคุมปัจจัยชักนำ เช่น หลีกเลี่ยงอาหารและเครื่องดื่มที่กระตุ้นอาการปวดศีรษะไมเกรน ซึ่งได้แก่ การดื่มแอลกอฮอล์ เนย นม กล้วยหอม ผมชูรส และหลีกเลี่ยงการดื่มชากาแฟ พักผ่อนให้เพียงพอ ควบคุมความเครียด
การรักษาด้วยตัวยา ได้แก้ พาราเซตามอล กลุ่มยาต้านการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDS) ยาต้านไมเกรน โดยแพทย์จะทำการวินิจฉัยแนะนำการใช้ยา และเมื่อสามารถควบคุมอาการได้แล้ว แพทย์จะแนะนำให้ค่อยๆลดยาลง
การรักษาโดยไม่ใช้ยา เช่น การทำสมาธิ การฝังเข็ม และการออกกำลังกาย
ไมเกรน เป็นโรคที่ยังไม่พบแนวทางการรักษาที่ชัดเจน และยังเกิดขึ้นได้กับคนทุกวัย โดยเฉพาะคนวัยทำงานที่มีสิ่งเร้ามากมายทำให้อาการปวดไมเกรนถูกกระตุ้น เพียงเรา รู้ทัน อาการไมเกรน และรู้จักวิธีป้องและดูแลตนเองอย่างถูกต้อง อาการปวดศีรษะไมเกรนก็ไม่ใช่ปัญหาและอุปสรรคสำหรับการดำเนินชีวิต
ขอบคุณบทความจาก
https://aufarm.shop/migraine/ขอบคุณเนื้อหา และสามารถติดตามเพิ่มเติมได้ที่:
https://aufarm.shop/