เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับระบบระบายอากาศ Ventilation System คืออะไร? มีความสำคัญอย่าง

[พรสัก ส่องแสง]

ระบบระบายอากาศ (Ventilation System) คือ

ระบบระบายอากาศ หรือ ระบบหมุนเวียนอากาศ (Ventilation System) คือ การระบายอากาศเพื่อทำให้อากาศมีการไหลเวียนและถ่ายเทภายในอาคาร ( Air Change ) การระบายอากาศในอาคารจะมีการออกแบบตัวของอาคารนั้นให้มีช่องระบายอากาศเข้า -ออก หรือการเติมอากาศบริสุทธิ์( Fresh Air )เข้าไปที่อาคารโดยตรง ซึ่งในระบบระบายอากาศในอาคารจะระบายอากาศผ่านทางระบบท่อลม( Air duct distributions system ) หรือใช้วิธีการเติมโดยพัดลมติดผนัง ( Wall Fan )

ทั้งนี้การระบายอากาศมีอยู่ด้วยกัน 2 วิธี ได้แก่การระบายอากาศแบบธรรมชาติ ( Natural Ventilation ) โดยวิธีนี้จะอาศัยธรรมชาติเพื่อทำให้เกิดความดันบรรยากาศที่มีความแตกต่างกัน โดยอากาศจะเคลื่อนที่จากพื้นที่ความดันบรรยากาศสูงไปสู่พื้นที่ความดันบรรยากาศต่ำ ซึ่งการระบายอากาศแบบธรรมชาติมีข้อดีคือเหมาะกับการใช้ในทุกสภาพอากาศ โดยเครื่องปรับอากาศจะทำหน้าที่ควบคุมสภาพอากาศ ซึ่งเราสามารถควบคุมและปรับสภาพอากาศด้วยตนเองได้ สำหรับการระบายอากาศแบบธรรมชาติคือ ติดตั้งและบำรุงรักษาได้ยาก

ส่วนวิธีการระบายอากาศอีกวิธี คือการระบายอากาศโดยวิธีทางกล (Mechanism Ventilation) สำหรับการระบายอากาศแบบนี้ต้องใช้อุปกรณ์หรือเครื่องกล เช่น พัดลม ในการทำให้อากาศเคลื่อนไหวหมุนเวียน โดยข้อดีของการระบายอากาศแบบเครื่องกล คือการลงทุนและค่าบำรุงรักษาไม่แพง อีกทั้งยังระบายอากาศได้สูง ส่วนข้อเสียของการระบายอากาศแบบเครื่องกล คือ จะได้รับผลกระทบโดยตรงจากการเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศ และการใช้งานของมนุษย์ ดังนั้นจึงยากต่อการวิเคราะห์และการออกแบบ

นอกจากนี้การระบายอากาศ(Ventilation System)อาจต้องกำจัดฝุ่นหรือมลพิษก่อนที่จะปล่อยออกสู่ชั้นบรรยากาศ เนื่องจากมีกฎหมายเกี่ยวกับการควบคุมด้านสิ่งแวดล้อม เพราะฉะนั้นการออกแบบและติดตั้งเครื่องระบายอากาศต้องคำนึงในเรื่องของสิ่งแวดล้อมด้วย


ความสำคัญของระบบระบายอากาศ
สำหรับความสำคัญของระบบระบายอากาศ (Ventilation System) คือการควบคุมความร้อนและความชื้นภายในห้องปรับอากาศให้เหมาะสม เพื่อทำให้ผู้คนที่อยู่ภายในพื้นที่นั้นมีความรู้สึกสบาย ไม่อึดอัด หงุดหงิด หรือเจ็บป่วย

โดยในอุตสาหกรรมต่างๆนั้น ระบบระบายอากาศ(Ventilation System) มีหน้าที่ควบคุมระดับสิ่งปนเปื้อนภายในอากาศ เช่น เชื้อโรค ผุ่นละออง ไอสารเคมี ก๊าซ ควัน เป็นต้นในพื้นที่ที่ทำงานอยู่ให้อยู่ในระดับที่ปลอดภัย โดยระบบการถ่ายเทอากาศจะดักเก็บฝุ่นหรือสิ่งปนเปื้อนภายในอากาศ ส่งไปยังรูระบายอากาศเพื่อปล่อยอากาศให้ออกไปสู่ภายนอก อีกทั้งระบบระบายอากาศยังช่วยป้องกันไม่ให้เกิดอัคคีภัยและการระเบิดที่มาจากไอของสารเคมีบางประเภทซึ่งมีคุณสมบัติติดไฟได้ง่ายและระบบระบายอากาศยังสามารถเก็บเศษวัสดุต่าง ๆที่ฟุ้งกระจายอยู่ในอากาศให้กลับมาใช้ได้อีกครั้งนึง


ระบบระบายอากาศ (Ventilation System) ประกอบด้วยอุปกรณ์อะไรบ้าง

Air Damper
ในบริเวณพื้นที่การทำงานแบบกึ่งปิด หรือพื้นที่แบบปิด ต้องเปิดช่องผนังเพื่อทำการติดตั้ง Air Damper โดยสิ่งนี้จะช่วยให้มีอากาศเข้ามาได้ ในขณะที่พัดลมระบายอากาศกำลังทำงาน โดยการไหลเข้า-ออกของอากาศนี้ เรียกว่าการสร้าง Air Change

Air Sweeper
Air Sweeper จะติดตั้งไว้ในจุดที่เหมาะสมเพื่อดักลมซึ่งถูกส่งต่อมาตามท่อส่งลม เพื่อส่งไปยังพื้นที่ซึ่งต้องการ Air Movement หรือจุดที่ต้องจ่ายลมให้พนักงาน ผ่าน Air Damper นอกจากนั้น Air Sweeper ยังใช้สำหรับควบคุมการจ่ายลมของระบบ Exhaust อีกด้วย และช่วยทำให้การออกแบบ Air Change ในพื้นที่นั้นดีมากยิ่งขึ้น

Exhaust Air Fan
เมื่อเริ่มใช้งานระบบระบบดูดอากาศ ลมที่มาจากภายนอกจะถูกดังมายังพื้นที่ โดยท่อดักลมจะมีหน้าที่รับลมนั้นและส่งลมไปยังพื้นที่ที่ต้องการลม หลังจากนั้นพัดลมระบายอากาศจะดูดลมออกไป โดยระบบการสร้างสมดุลในการระบายอากาศสามารถทำให้ Air Change และ Air Movement เกิดขึ้นมาได้


ประโยชน์ของระบบระบายอากาศ
1.ช่วยควบคุมความร้อนและความชื้นให้อยู่ในระดับที่เหมาะสมและทำให้คนทำงานรู้สึกสบาย ไม่อึดอัด
2.ช่วยควบคุมระดับสิ่งปนเปื้อนภายในอากาศให้อยู่ในระดับที่ปลอดภัย เพื่อที่คนทำงานจะไม่ได้รับอันตรายจากสิ่งปนเปื้อนภายในอากาศ
3.ช่วยป้องกันไม่ให้เกิดอัคคีภัยและการระเบิดซึ่งมาจากไอของสารเคมีที่มีคุณสมบัติติดไฟได้ง่าย
4.ช่วยดักเก็บเศษวัสดุที่ฟุ้งกระจายอยู่ในอากาศให้นำมาใช้ประโยชน์ได้อีกครั้งนึง
5.ช่วยดักเก็บฝุ่นหรือสิ่งปนเปื้อนภายในอากาศ ก่อนจะทำการปล่อยออกไปสู่ภายนอก