ThaiFranchiseCenter Webboard
การให้บริการทางธุรกิจ | Business Service => การเงิน | Finance => ข้อความที่เริ่มโดย: ธิดารัตน์ ที่ กันยายน 22, 2025, 05:41:28 AM
-
(https://i.postimg.cc/4NTM7hnw/od.jpg)
ทำไม OD ถึงเป็นเส้นเลือดใหญ่ของสภาพคล่อง
ในโลกของ เงินทุนหมุนเวียน เครื่องมือที่ช่วย “ยืด–หด” กระแสเงินสดระยะสั้นได้คล่องตัวที่สุดคือ สินเชื่อOD (https://www.easycashflows.com/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%A0%E0%B8%97%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%AD%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%88/%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%ADod) หรือวงเงินเบิกเกินบัญชี จุดเด่นคือจ่ายดอกเบี้ยเฉพาะส่วนที่ใช้จริง ใช้เมื่อของกำลังผลิตออก ใบแจ้งหนี้ยังเก็บไม่ครบ หรือรอบรับเงินลูกค้ายาวจน “เงินนอน” บนลูกหนี้การค้า (AR) สูงเกินพอดี
อย่างไรก็ตาม ความยืดหยุ่นของ สินเชื่อระยะสั้น (https://www.easycashflows.com/knowledge/%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A2%E0%B8%B0%E0%B8%AA%E0%B8%99) ประเภทนี้ก็มี “ดาบสองคม” ถ้าตั้งวงเงินเกินจริง หรือใช้เต็มวงเงินแบบถาวร ภาพวินัยการเงินจะดูแย่ ค่าใช้จ่ายดอกเบี้ยบวม และที่สำคัญคือ DSCR ถูกกดลงโดยไม่จำเป็น ส่งผลเสียเวลาธนาคารรีวิววงเงินหรือพิจารณา สินเชื่อเพื่อธุรกิจ (https://www.easycashflows.com/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%A0%E0%B8%97%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%AD%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%88/%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B8%AD%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%88) รอบใหม่
หลักคิดตั้งวงเงิน OD: พอดี = ใช้ได้จริง + ส่งสัญญาณวินัยการเงิน
แนวคิดคือ “ตั้งเท่าที่กิจการต้องการเพื่อพยุงสภาพคล่องช่วงสั้น ๆ” ไม่ใช่ตั้งเพื่ออุดทุกปัญหาระยะยาว วงเงินที่เหมาะสมควรครอบคลุม Fixed Cost รายเดือนและช่องว่างกระแสเงินสด (cash gap) ระหว่าง “จ่ายออกก่อน–รับเงินทีหลัง”
สูตรตั้งต้นที่ใช้งานได้
วงเงิน OD ตั้งต้น ≈ ค่าใช้จ่ายคงที่ต่อเดือน × 1.0–1.5 + สำรอง 10–20%
• ถ้า “รอบเก็บเงิน” ยาว 60–90 วัน ให้ใช้ ค่าเฉลี่ย 3–6 เดือน และ เพิ่มสำรองไปทาง 20%
• ตั้งกติกาในองค์กรว่า “ปิด/ลด OD รายไตรมาส” เมื่อยอดเงินสดเริ่มดี เพื่อสะท้อนวินัย (มีผลบวกตอนธนาคารรีวิว)
ตัวอย่างคำนวณ
• ค่าใช้จ่ายคงที่ 300,000 บาท/เดือน
• เลือกตัวคูณ 1.2 ⇒ 360,000 บาท
• เพิ่มสำรอง 10% ⇒ แนะนำวงเงินราว 396,000 บาท
• หากธุรกิจมีรอบเก็บเงินยาวมาก (90 วัน) ให้ดูค่าเฉลี่ย 6 เดือนและตั้งสำรอง 20% เพื่อกันความผันผวน
OD x AR/Factoring: คู่หูลด “เงินนอน” ให้ DSCR ไม่ถูกบีบ
สินเชื่อOD เหมาะกับช่องว่างสั้น ๆ ขณะที่ Factoring/Invoice Financing เหมาะกับธุรกิจที่มีใบแจ้งหนี้จำนวนมากและรอบเก็บเงินยาว การผสมผสานสองเครื่องมือช่วย “เร่งเงินเข้า” ลดจำนวนวันที่เงินจมในลูกหนี้ ทำให้ดอกเบี้ยรวมทั้งระบบต่ำลง และ DSCR ไม่ถูกบีบจากการใช้ OD ยืดเยื้อ
แนวทางปฏิบัติ:
• ใบแจ้งหนี้ที่เก็บเงิน 30–45 วัน ใช้ OD ก็พอ
• ใบแจ้งหนี้ 60–120 วัน ส่งไป Factoring เพื่อลดการพึ่ง OD
• ตั้ง Policy กระทบยอดรายสัปดาห์: เงินเข้าแล้วรีบปิด OD เพื่อลดดอก และโชว์วินัยการเงิน
5 วินัยใช้ OD แบบมืออาชีพ (เช็กลิสต์สำหรับเจ้าของกิจการ)
1. กำหนดเพดานใช้จริง ต่ำกว่าวงเงินอนุมัติ 10–20% เพื่อกันเหตุฉุกเฉิน
2. ปิดรอบ OD รายไตรมาส: เมื่อเงินสดล้นมือ ให้ชำระลดต้น OD ลงอย่างมีนัย
3. แยกบัญชี OD ใช้เฉพาะทุนหมุนเวียน หลีกเลี่ยงใช้จ่ายกึ่งลงทุน (Capex)
4. มอนิเตอร์ดอกเบี้ยเฉลี่ย/เดือน ถ้าสูงผิดปกติ = สัญญาณว่าคุณพึ่ง OD มากเกินไป
5. โยงตัวเลข OD เข้ากับ DSCR รายเดือน ทำตารางง่าย ๆ: เงินสดคงเหลือ ÷ ค่างวดรวม ≥ 1.2
นิยาม DSCR: “เงินสดคงเหลือต่อเดือน ÷ ค่างวดต่อเดือน”
ตัวอย่าง: เงินสดคงเหลือ 120,000 บาท/เดือน, ค่างวด 90,000 ⇒ DSCR = 1.33 (ผ่าน 1.2)
กรณีที่ OD “ไม่ใช่คำตอบ” (และควรพิจารณาเครื่องมืออื่น)
• ต้องใช้เงินก้อนซื้อเครื่องจักร/รีโนเวทร้าน → ใช้ Term Loan ดีกว่า OD
• ต้องเติมสต็อกใหญ่ตามฤดูกาล → พิจารณา สินเชื่อระยะสั้น แบบวงรอบ (Revolving) ที่ต้นทุนถูกกว่า
• มี PO เดินหน้าต่อเนื่อง แต่รอบเก็บเงินยาว 90–120 วัน → เพิ่มสัดส่วน Factoring แทนการลาก OD ยาว ๆ
มุมมองส่วนตัวของที่ปรึกษา: “OD ไม่ได้มีไว้ให้ใช้เต็ม—มีไว้ให้ใช้เป็น”
จากประสบการณ์ที่เดินร้าน/โรงงานมาหลายปี ผมเห็นสองภาพสุดขั้วอยู่บ่อย ๆ
• ฝั่งหนึ่ง “กลัวดอกเบี้ย” จนไม่กล้าใช้ OD แล้วปล่อยให้การผลิตสะดุด สุดท้ายเสียโอกาสขาย
• อีกฝั่ง “OD คือกระเป๋าเงินตลอดกาล” ใช้เต็มวงเงินทุกเดือนจนชิน กระแสเงินสดบานปลาย ไร้แผนปิดรอบ ผลคือ DSCR ต่ำเรื้อรัง
บทเรียนคือ OD เป็นเบรกมือฉุกเฉิน + คันเร่งจังหวะสั้น ไม่ใช่ “ปั๊มหายใจถาวร” การตั้งวงเงิน “พอดี” และมีกติกาปิด/ลดตามรอบคือสัญญาณวินัยที่ธนาคารรัก และเจ้าของกิจการสบายใจ
Case Study 1: โรงคั่วกาแฟ SME – เติมลมหายใจช่วงฤดูกาลด้วย OD + Factoring
บริบท: โรงคั่วขนาดเล็ก–กลาง รับออร์เดอร์ร้านกาแฟ 40 แห่ง สภาพคล่องตึงช่วง Q4 เพราะลูกค้าขยายสาขาพร้อมกัน ใบแจ้งหนี้ส่วนใหญ่ 60–90 วัน
สิ่งที่ทำ:
• ตั้งวงเงิน สินเชื่อOD ตามสูตร: Fixed Cost 450,000/เดือน × 1.2 = 540,000 + สำรอง 20% ⇒ แนะนำวงเงิน ~648,000 บาท
• ใบแจ้งหนี้รอบ 90 วัน ส่งเข้าระบบ Factoring 50% ของยอด เพื่อเร่งเงินเข้า
• ตั้ง กติกาปิดรอบ OD รายไตรมาส: เมื่อเงินเข้า bulk ให้นำส่วนหนึ่งไปลดต้น OD
ผลลัพธ์:
• ต้นทุนดอกเบี้ยเฉลี่ย/เดือนลดลง ~18% เมื่อเทียบกับการลาก OD อย่างเดียว
• DSCR จาก 1.05 → 1.28 ภายใน 2 ไตรมาส ธนาคารรีวิววงเงินผ่านฉลุย พร้อมข้อเสนอปรับอัตราดอกเบี้ยลงเล็กน้อย
Case Study 2: ผู้ผลิตบรรจุภัณฑ์อาหาร – OD เต็มวงเงินทุกเดือน จนพัง
บริบท: ใช้ OD เต็ม 1.5 ล้านบาททุกเดือนเพื่อซื้อวัตถุดิบ รอบเก็บเงิน 75–90 วัน ไม่มีนโยบายปิดรอบ
ปัญหา:
• ดอกเบี้ยเฉลี่ย/เดือนสูงผิดปกติ กระแสเงินสดตึง
• DSCR หลุดต่ำกว่า 1.0 บางเดือน ทำให้ธนาคารตั้งข้อสังเกตตอนรีวิววงเงิน
ทางแก้:
• ลดวงเงิน OD ลงทีละขั้นและเพิ่ม สินเชื่อระยะสั้น แบบวงรอบสำหรับฤดูกาล
• เริ่มใช้ Factoring กับลูกค้าหลัก 3 ราย
• วางตารางปิด OD รายไตรมาสพร้อม KPI ฝ่ายการเงิน
ผลลัพธ์: 6 เดือนถัดมา DSCR เฉลี่ยขึ้นเป็น 1.22–1.30, ธนาคารคลายกังวลและเปิดทาง สินเชื่อเพื่อธุรกิจ เพื่อรีโนเวทไลน์ผลิต (ไม่ใช้ OD ผิดประเภทอีกต่อไป)
สรุปให้นำไปใช้ทันที
• ตั้งวงเงิน สินเชื่อod (https://www.easycashflows.com/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%A0%E0%B8%97%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%AD%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%88/%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%ADod)แบบพอดี = Fixed Cost × 1.0–1.5 + สำรอง 10–20% (ยิ่งรอบเก็บเงินยาว ยิ่งใช้ค่าเฉลี่ยหลายเดือน + สำรองสูงขึ้น)
• ผสม OD กับ AR/Factoring เพื่อเร่งเงินเข้า ลด “เงินนอน” และคุมดอกเบี้ยรวม
• ตั้งวินัยปิด/ลด OD รายไตรมาส เพื่อยืนยันภาพการเงินที่แข็งแรง
• ผูก OD เข้ากับ DSCR ให้ ≥ 1.2 ในกรณีฐาน และมีแผนสำรองเมื่อยอดขายแกว่ง
• จำไว้ว่า สินเชื่อOD คือเครื่องมือ เงินทุนหมุนเวียน ที่ทรงพลัง—ถ้าใช้ “เป็น” จะช่วยให้ธุรกิจลื่นไหล เติบโตได้ โดยไม่กลายเป็นภาระถาวร