GHP คืออะไร ทำไมถึงเป็นมาตรฐานที่ผู้ผลิตควรให้ความสำคัญ
(https://img2.pic.in.th/pic/ghp.jpg)
ในโลกที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วปัจจุบัน ไม่ว่าจะเป็นอาหารที่บริโภค สินค้าที่ใช้ หรือแม้แต่สภาพแวดล้อมรอบตัว ล้วนมีผลต่อสุขภาพและความปลอดภัยโดยตรง และนี่คือที่มาของ GHP (https://www.propack-asia.com/content/30841/what-is-ghp) หลักปฏิบัติที่ไม่ได้เป็นเพียงแค่เรื่องของความสะอาด แต่เป็นรากฐานสำคัญที่ช่วยยกระดับมาตรฐานในทุกภาคส่วนให้ปลอดภัยและน่าไว้วางใจยิ่งขึ้น
ข้อกำหนด GHP หรือหลักปฏิบัติสุขลักษณะที่ดี ไม่ได้จำกัดอยู่แค่การล้างมือบ่อย ๆ หรือทำความสะอาดพื้นผิวเท่านั้น แต่เป็นระบบที่ครอบคลุมตั้งแต่กระบวนการผลิต การจัดการบุคลากร สภาพแวดล้อม ไปจนถึงการควบคุมสัตว์และแมลง GHP จะเป็นแนวทางที่ช่วยป้องกันการปนเปื้อน ลดความเสี่ยง และสร้างความมั่นใจให้ทุกคนได้ใช้ชีวิตอย่างปลอดภัยและมีสุขอนามัยที่ดี
GHP คืออะไร หลักปฏิบัติสุขลักษณะที่ดีจำเป็นอย่างไร
GHP ย่อมาจาก Good Hygiene Practices ซึ่งหมายถึง "หลักปฏิบัติสุขลักษณะที่ดี" เป็นระบบพื้นฐานที่สำคัญอย่างยิ่งในการควบคุมดูแลสุขอนามัยตลอดห่วงโซ่อาหาร เพื่อให้มั่นใจว่าผลิตภัณฑ์ที่ผลิตขึ้นมานั้นสะอาด ปลอดภัย และมีคุณภาพได้มาตรฐาน GHP คือหลักเกณฑ์ที่กำหนดแนวทางการปฏิบัติในด้านสุขลักษณะ เพื่อป้องกันการปนเปื้อนที่อาจเกิดขึ้นในกระบวนการผลิตอาหารหรือผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องกับสุขอนามัย โดยครอบคลุมตั้งแต่การจัดการวัตถุดิบ, บุคลากร, สถานที่, อุปกรณ์ ไปจนถึงการควบคุมสิ่งปนเปื้อนและสัตว์พาหะต่าง ๆ
การมี GHP มีความจำเป็นอย่างยิ่ง ช่วยป้องกันการปนเปื้อนที่อาจทำให้เกิดโรค หรือเป็นอันตรายต่อสุขภาพของผู้บริโภค ทำให้ผลิตภัณฑ์มีคุณภาพสม่ำเสมอ ช่วยสร้างความมั่นใจให้กับผู้บริโภคและคู่ค้า ว่าผลิตภัณฑ์ได้รับการดูแลอย่างดีตั้งแต่ต้นทางจนถึงปลายทาง ช่วยให้ธุรกิจสามารถขยายตลาดและแข่งขันในระดับนานาชาติได้
GMP กับ GHP ต่างกันอย่างไร? โดย GMP เป็นมาตรฐานที่ใช้กันอย่างแพร่หลายในอุตสาหกรรมต่าง ๆ ซึ่งเน้นควบคุมกระบวนการผลิตให้ได้คุณภาพตามที่กำหนด โดยต่างจาก GHP ที่เน้นสุขลักษณะ ครอบคลุมตั้งแต่ขั้นตอนแรกสุดของห่วงโซ่อาหาร เช่น การผลิตขั้นต้น ไปจนถึงการแปรรูป การจัดเก็บ การขนส่ง และการจำหน่าย
ทำไมต้องเปลี่ยนจาก GMP เป็น GHP
การเปลี่ยนผ่านจาก GMP มาสู่ GHP โดยเฉพาะในอุตสาหกรรมอาหารและตลอดห่วงโซ่อาหารนั้น เป็นการยกระดับมาตรฐานเพื่อให้สอดคล้องกับแนวคิด "Food Business Sustainable" หรือ "การสร้างธุรกิจอาหารอย่างยั่งยืน" ขององค์การอนามัยโลก (WHO) ได้แก่
- ให้ความสำคัญอย่างมากกับการรักษาความสะอาดในทุกขั้นตอนและทุกพื้นที่ทำงาน
- เน้นย้ำถึงความจำเป็นในการแยกวัตถุดิบที่ยังไม่ผ่านการปรุงสุกออกจากอาหารที่ปรุงสุกแล้ว
- การปรุงอาหารให้สุกทั่วถึงด้วยอุณหภูมิที่เหมาะสม เพื่อทำลายเชื้อจุลินทรีย์ที่เป็นอันตราย
- ควบคุมอุณหภูมิของอาหารตลอดเวลา ไม่ว่าจะเป็นการแช่เย็นหรือการอุ่นร้อน
- ใช้น้ำและวัตถุดิบที่มีคุณภาพ ปลอดภัย และไม่ปนเปื้อน
ข้อกำหนด GMP กับ GHP มีอะไรเพิ่มขึ้นมาบ้าง
(https://img5.pic.in.th/file/secure-sv1/ghp-and-gmp-differences.jpg)
GHP ประกอบด้วยอะไรบ้าง โดยคณะกรรมการโคเด็กซ์ว่าด้วยสุขลักษณะอาหาร ได้ประกาศใช้ GHP อย่างเป็นทางการ เพื่อใช้แทน GMP ในอุตสาหกรรมอาหาร ซึ่งข้อกำหนดใหม่ที่สำคัญมีดังนี้
เปลี่ยนชื่อมาตรฐาน
จากเดิมที่ใช้คำว่า GMP ได้ถูกปรับเปลี่ยนเป็น GHP อย่างชัดเจน เพื่อเน้นย้ำถึงความสำคัญถึงมาตรฐาน GHP ของ "สุขลักษณะ" และ "สุขอนามัย" ให้เด่นชัดและครอบคลุมมากยิ่งขึ้นในบริบทของผลิตภัณฑ์อาหารและห่วงโซ่อาหารทั้งหมด
เปลี่ยนข้อกำหนด
มีการปรับปรุงและเพิ่มเติมข้อกำหนด GHP ในรายละเอียดต่าง ๆ ให้มีความชัดเจนและเข้มงวดมากขึ้น ครอบคลุมตั้งแต่การออกแบบอาคาร, สถานที่, เครื่องมือ, อุปกรณ์, การจัดการบุคลากร, การควบคุมกระบวนการ ไปจนถึงการจัดการสิ่งแวดล้อมโดยรอบ เพื่อลดความเสี่ยงของการปนเปื้อนทุกรูปแบบ
เพิ่มอันตรายด้าน Allergen
หนึ่งในข้อกำหนดที่เพิ่มขึ้นมาอย่างโดดเด่นคือ การให้ความสำคัญกับ "อันตรายด้านสารก่อภูมิแพ้ (Allergen)" ซึ่งเป็นปัญหาสำคัญในอาหาร โดย GHP ได้กำหนดให้มีการควบคุมและจัดการสารก่อภูมิแพ้ให้เข้มงวด ตั้งแต่การคัดแยก การป้องกันการปนเปื้อนข้าม และการสื่อสารข้อมูลสารก่อภูมิแพ้ที่ชัดเจนบนฉลาก
กำหนดรูปแบบแบบฟอร์มเอกสารการวิเคราะห์อันตรายใหม่ใน HACCP
การปรับปรุงและกำหนดรูปแบบของแบบฟอร์มเอกสารสำหรับ GHP HACCP คือการวิเคราะห์อันตรายและจุดวิกฤติที่ต้องควบคุม ให้มีความชัดเจนและเป็นระบบมากยิ่งขึ้น เพื่อให้การประเมินความเสี่ยงและมาตรการควบคุมเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพและสามารถตรวจสอบย้อนกลับได้
เพิ่ม Validate เพื่อพิสูจน์ยืนยันสำหรับบางมาตรการควบคุม
ข้อกำหนด GHP ใหม่นี้เน้นย้ำถึงความสำคัญของการ "พิสูจน์ยืนยัน (Validation)" ว่ามาตรการควบคุมบางอย่างที่นำมาใช้นั้นมีประสิทธิภาพจริงตามวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้ ซึ่งอาจทำได้โดยการทดสอบทางวิทยาศาสตร์ การเก็บข้อมูล หรือการตรวจสอบอื่น ๆ เพื่อให้มั่นใจว่ามาตรการนั้นสามารถลดหรือกำจัดอันตรายได้
สรุปข้อกำหนดของ GHP สำหรับผู้ประกอบการ
สำหรับผู้ประกอบการในทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้องกับอาหารและสุขอนามัย การปรับตัวให้เข้ากับมาตรฐาน GHP ถือเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่ง เพื่อยกระดับคุณภาพและความปลอดภัยของผลิตภัณฑ์ สร้างความเชื่อมั่นให้กับผู้บริโภค และเพิ่มโอกาสในการแข่งขันทั้งในและต่างประเทศ โดย
- บุคลากร ต้องมีสุขภาพแข็งแรง ไม่เป็นโรคที่อาจแพร่สู่ผลิตภัณฑ์ได้
- อาคารสถานที่และบริเวณโดยรอบ ออกแบบและก่อสร้างให้ถูกสุขลักษณะ ทำความสะอาดง่าย
- เครื่องมือและอุปกรณ์ เลือกใช้วัสดุที่ไม่ทำปฏิกิริยากับอาหาร ทำความสะอาดและบำรุงรักษาง่าย
- การควบคุมการปฏิบัติงาน ตั้งแต่การรับวัตถุดิบ, การแปรรูป, การบรรจุ ไปจนถึงการจัดเก็บและขนส่ง
GHP กุญแจสู่ผลิตภัณฑ์ที่สะอาดและปลอดภัย
GHP เปรียบเสมือนรากฐานอันแข็งแกร่งที่ช่วยให้ธุรกิจเติบโตได้อย่างยั่งยืน การเปลี่ยนผ่านจาก GMP มาสู่ GHP สะท้อนให้เห็นถึงความมุ่งมั่นในระดับสากลที่จะยกระดับสุขอนามัยให้ครอบคลุมทุกขั้นตอนตลอดห่วงโซ่อาหาร ตั้งแต่ต้นน้ำจนถึงปลายน้ำ ดังนั้นการลงทุนใน GHP จึงเป็นการลงทุนที่คุ้มค่า เพื่ออนาคตที่มั่นคงและยั่งยืนของธุรกิจ