การทำครอบฟัน เป็นการบูรณะฟันแท้ตามธรรมชาติให้มีลักษณะสวยงามมากขึ้น ซึ่งเหตุผลที่ต้องบูรณะมักมาจากการที่ฟันแท้ของเราเกิดปัญหาผุ บิ่น แตก ร้าว จนส่งผลต่อรูปทรงและประสิทธิภาพการใช้งานบดเคี้ยว จึงจำเป็นต้องครอบฟันเพื่อให้ฟันแลดูสวยงาม เป็นธรรมชาติ และยืดอายุการใช้งานฟันแท้ออกไป บทความนี้ได้รวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับการครอบฟันมาให้ว่าครอบฟันคืออะไร มีแบบไหนบ้าง ใครบ้างต้องครอบฟัน และข้อมูลอื่นๆ มาไว้ในที่เดียว
(https://www.img.in.th/images/e68c9bac5189bbc80b96ea2ab2f7668b.jpg)
ทำความรู้จัก “ครอบฟัน” คืออะไร
ครอบฟัน (Dental Crown) คือการทำฟันปลอมแบบติดแน่นที่ครอบคลุมทั้งตัวฟันแท้เดิม มักทำมาจากวัสดุโลหะและเซรามิก(พอร์ซเลน) เป็นทันตกรรมเพื่อการบูรณะฟันที่มีปัญหาฟันผุจนอุดไม่ได้ ฟันสึก ฟันบิ่น แตก ร้าว รวมถึงผู้ที่ทำการรักษารากฟันเทียม
เปรียบเทียบครอบฟัน สะพานฟัน วีเนียร์ แตกต่างกันอย่างไร
การทำครอบฟัน (https://sivaleedental.com/dental-crowns/)คือการครอบคลุมฟันทั้งซี่เพื่อเสริมความแข็งแรงและความสวยงามให้กับตัวฟัน แตกต่างจากการทำสะพานฟัน เพราะสะพานฟันใช้ครอบฟันเพื่อเป็นตัวเชื่อมเหมือนสะพานในการทดแทนฟันที่สูญเสียไป โดยการติดตั้งจะเชื่อมติดกับฟันแท้ซี่ข้างเคียง ส่วนวีเนียร์ที่เป็นการแปะที่ผิวฟันด้านหน้าเพื่อความสวยงามเท่านั้นไม่ได้คลุมตัวทั้งตัวฟันเหมือนการทำครอบฟัน
ประเภทของการครอบฟันมีกี่แบบ
ประเภทของครอบฟันแบ่งตามวัสดุที่ใช้ผลิตครอบฟัน แบ่งได้ 3 ประเภทใหญ่ๆ ดังนี้
1. ครอบฟันแบบเซรามิกผสมโลหะ (PFM)
ครอบฟันแบบเซรามิกผสมโลหะ มักใช้วัสดุโลหะทำเป็นโครงฟันเพื่อความแข็งแรง และใช้เซรามิกบริเวณผิวฟันโดยรอบเพื่อความสวยงาม มักใช้สำหรับฟันหน้าและฟันกรามที่ใช้บดเคี้ยว มีอายุการใช้งานที่ยาวนาน
2. ครอบฟันแบบเซรามิกล้วน (All Ceramic)
ครอบฟันแบบเซรามิกล้วน เป็นครอบฟันที่เน้นความสวยงาม มักใช้กับฟันหน้า มีความโปร่งแสง สามารถตกแต่งสีให้ใกล้เคียงฟันแท้ตามธรรมชาติได้ทุกสี
3. ครอบฟันแบบโลหะล้วน (Full Metal)
เป็นครอบฟันที่มีความทนทานมากที่สุด เหมาะสำหรับฟันกรามที่ใช้บดเคี้ยวเป็นประจำ ไม่เสี่ยงต่อการแตกหรือบิ่นง่าย มีสีเหมือนโลหะจึงไม่เหมาะกับใช้กับฟันหน้า เพราะสีไม่เหมือนฟันตามธรรมชาติ
มีครอบฟันมีความสำคัญอย่างไรบ้าง
(https://www.img.in.th/images/7d06332f35b289624b25ab91d1af1885.jpg)
การครอบฟันมีความจำเป็นต้องทำเนื่องด้วยเหตุผลดังต่อไปนี้
- ครอบฟันช่วยเสริมความแข็งแรงให้กับตัวฟัน กระจายแรงกดเนื่องจากการบดเคี้ยว เช่น ป้องกันฟันที่ร้าวไม่ให้ร้าวมากขึ้น หรือกรณีฟันแตกก็ครอบฟันให้สามารถใช้งานบดเคี้ยวได้ดังเดิม
- แก้ปัญหาฟันที่ผุจนอุดไม่ได้ เนื่องจากเสียเนื้อฟันค่อนข้างมาก ต้องทำการครอบฟันเพื่อป้องกันการสูญเสียเนื้อฟันมากกว่าเดิม ปิดช่องว่างที่ผุ และทำให้ใช้งานได้ตามปกติ
- ช่วยทำให้สีของฟันใกล้เคียงตามธรรมชาติ เสริมสร้างความมั่นใจ เรียกคืนรอยยิ้มที่สดใส
- แก้ปัญหาฟันสึกกร่อน เนื่องจากกินอาหารที่มีกรดเป็นประจำ มีปัญหากรดไหลย้อน หรือพฤติกรรมการชอบกัดฟันที่ทำให้ฟันสึก เคลือบฟันฟันบางลง
- ช่วยแก้ไขรูปร่างที่ผิดปกติของฟันตามธรรมชาติ เช่น ฟันเล็กจนเกินไปไม่สมดุลกับฟันข้างเคียง เป็นต้น
- ช่วยทำให้การสบฟันดีขึ้น เติมเต็มช่องว่างระหว่างฟัน ทำให้การใช้งานบดเคี้ยวดีขึ้น และเสริมความมั่นใจในการยิ้มหรือพูดคุย
- เป็นส่วนหนึ่งในการรักษารากฟันเทียมเพื่อการทดแทนฟันที่สูญเสียไป
ใครบ้างที่ควรได้รับการครอบฟัน
- ผู้ที่ต้องการยืดอายุการใช้งานให้กับฟัน เนื่องจากฟันเสื่อมสภาพ มีความกังวลปัญหาฟันสึก แตก ร้าว
- ผู้ที่ต้องการเสริมความสวยงามให้กับการเรียงตัวของฟัน ลดปัญหาฟันห่าง ฟันซี่เล็กจนเกินไป
- ผู้ที่ฟันผุจำนวนมาก สามารถอุดได้ ต้องใช้การครอบฟันปกปิดรอยอุด
- ผู้ที่ต้องการแก้ไขสีของฟันให้มีความสวยงามใกล้เคียงตามธรรมชาติ
- ผู้ที่เข้ารับการรักษารากฟันเทียม
การครอบฟันมีขั้นตอนอย่างไร
1. ทันตแพทย์ทำการตรวจสภาพฟันและเหงือก X-Ray และวางแผนการรรักษาร่วมกับคนไข้
2. ทำการพิมพ์ปาก ใส่ยาชาเฉพาะที่ และกรอฟันเพื่อรองรับการติดตั้งครอบฟัน
3. ทันตแพทย์ทำครอบฟันชั่วคราวใส่ให้กับคนไข้ระหว่างรอครอบฟันจริงที่ออกแบบมาให้รูปทรงและสีใกล้เคียงธรรมชาติ (ระยเวลารอ 3-7 วัน)
4. เมื่อได้ครอบฟันจริง แพทย์จะนัดติดตั้งครอบฟัน เช็คการสบฟัน รอยต่อระหว่างฟัน อาจมีการกรอตกแต่งเพื่อให้พอดีมากขึ้น และยึดครอบฟันด้วยกาวที่ใช้ทางทันตกรรม
5. หลังจากทำครอบฟันเสร็จ แพทย์จะนัดมาตรวจเช็คครอบฟันอีกรอบ
ข้อปฏิบัติและวิธีดูแลตัวเองหลังทำการครอบฟัน
ครอบฟันมีอายุการใช้งานที่ยาวนานประมาณ 10-20 ปี ขึ้นอยู่กับการดูแลตัวเองขอคนไข้ โดยหลังทำครอบฟันสามารถดูแลทำความสะอาดด้วยวิธีเดียวกับการดูแลทำความสะอาดฟันแท้ คือแปรงฟันให้สะอาดทุกวัน วันละ 2 ครั้ง เช้า-เย็น ใช้ไหมขัดฟัน หลีกเลี่ยงการกัด แทะ ของแข็ง หรือใช้ฟันฉีกซองต่างๆ บริเวณที่ทำการครอบฟัน
หากเสียวฟันควรใช้ยาสีฟันสำหรับลดอาการเสียวฟันได้ หากอาการเสียวยังไม่หายหรือมากขึ้นให้เข้าพบแพทย์ เนื่องจากผู้ที่ฟันผุและทำการครอบฟันไป เชื้อโรคอาจจะยังอยู่และทะลุโพรงประสาทฟัน จนเกิดอาการปวดหรือเสียวได้ โดยปกติแล้วแพทย์จะนัดหลังทำการครอบฟันไปเพื่อตรวจเช็คครอบฟันและสุขภาพเหงือกและฟันโดยรวมให้อีกครั้ง
ผลข้างเคียงที่เกิดขึ้นหลังการครอบฟัน
(https://www.img.in.th/images/6c268ed775060e4f68e42e146f1931dc.jpg)
1. มีอาการปวดหรือเจ็บหลังครอบฟัน
หลังทำการครอบฟันอาจเกิดอาการเจ็บหรือปวดหลังยาชาที่ใช้ในการรักษาหมดฤทธิ์ คำถามคือหากปวดฟันที่ครอบต้องทำอย่างไร คนไข้สามารถรับประทานยาแก้ปวดได้ และอาการจะทุเลาลงและหายไปได้เอง
2. มีอาการเสียวฟันหรือไม่สบายฟัน
หลังทำการครอบฟันอาจเกิดอาการเสียวฟัน อาจเกิดจากจุดสบฟันสูง หรือรากฟันโผล่เพราครอบไม่สนิท ทำไวต่อความรู้สึกมากขึ้น สามารถใช้ยาสีฟันสำหรับอาการเสียวฟัน หากมีอาการเสียวฟันไม่มาก หรือหากอาการเสียวหรือปวดมากควรเข้าพบแพทย์
3. ครอบฟันหลวม
เกิดจากการวัสดุที่ยึดเกาะครอบฟันหลุด ทำให้มีเศษอาหารเข้าไปตามช่องว่างทำให้เกิดกลิ่นปาก ควรเข้าพบแพทย์เพื่อแก้ไข
4. ครอบฟันแตกหรือร้าว
อาจเกิดขึ้นได้หากเผลอกัด แทะ เคี้ยวของแข็ง สามารถซ่อมแซมได้โดยใช้วัสดุคอมสิท หากแตกร้าวมากอาจจำเป็นต้องทำใหม่
ค่าใช้จ่ายในการครอบฟันราคาเท่าไหร่
โดยปกติราคาครอบฟันประมาณซี่ละ 9,000-15,000 บาท ขึ้นอยู่กับตำแหน่งและวัสดุที่ใช้ในการรักษา
ทำครอบฟันที่ไหนดี
ควรเลือกคลินิกทันตกรรมที่ได้มาตรฐาน สะอาดสะอ้าน มีใบอนุญาตแสดงชัดเจน แพทย์มีความชำนาญและประสบการณ์ และมีการดูแลหลังการรักษาที่ดี
ข้อสรุปเรื่องการครอบฟัน
การครอบฟันมีความจำเป็นมาก สำหรับผู้ที่มีปัญหาฟันผุมาก ฟันสึก บิ่น แตก ร้าว เพราะช่วยยืดอายุการใช้งานของฟันแท้ตามธรรมชาติได้ ไม่มีฟันปลอมชนิดไหนมีประสิทธิภาพการใช้งานได้ดีเท่ากับฟันแท้ตามธรรมชาติจริงๆ ดังนั้นหากมีปัญหาฟันดังกล่าวข้างต้น ควรเลือกการบูรณะฟันแท้ด้วยการครอบฟันแทนการถอนฟัน จะช่วยให้คุณใช้งานฟันแท้ที่มีประสิทธิภาพได้ยาวนาน และการครอบฟันยังช่วยเสริมความมั่นใจ เพราะครอบฟันช่วยให้ฟันคุณมีรูปทรงและสีใกล้เคียงธรรมชาติจนแยกไม่ออก เพิ่มความสวยงามได้กรณีคุณไม่ชอบรูปทรงหรือสีฟันเดิมได้อีกด้วย